༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ཟླ་བ་ ༡༡ ཚེས་ ༤ དང་ ༥ ཉིན་གཉིས་རིང་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཨུ་རུ་སུའི་ནང་པའི་རྗེས་འཇུག་པ་རྣམས་ནས་ཇི་ལྟར་གསོལ་བ་བཏབ་པ་ལྟར་དྲ་ལམ་ཐད་གཏོང་བརྒྱུད་རྗེ་བཙུན་བྱམས་པ་མགོན་པོས་མཛད་པའི་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་གསུང་ཆོས་དབུ་འཛུགས་དང་། ཆོས་ཞུ་བའི་དྲི་བར་བཀའ་ལན་མཛད་ཡོད་པ་རེད།
དེ་ཡང་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་༨།༣༠ ཡོལ་ཙམ་ལ་༸གོང་ས་མཆོག་རྡ་རམ་ས་ལའི་བཞུགས་སྒར་ཕོ་བྲང་གི་གཟིམ་ཆུང་ནས་གསུང་ཆོས་གནང་ཡུལ་དུ་ཆིབས་བསྒྱུར་གྱིས་བཞུགས་ཁྲིར་འཁོད་མཚམས་ཏེ་ལོ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཨུ་རུ་སུའི་ནང་པ་ཡོངས་ཀྱི་ཚབ་བྱས་ཏེ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་འཚམ་འདྲི་དང་འབྲེལ་གསུང་བཤད་གནང་དོན། ༸གོང་ས་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ང་ཚོ་ཨུ་རུ་སུའི་ནང་པ་ཚོའི་ཆེད་དུ་བཀའ་ཆོས་བཀའ་དྲིན་སྩལ་ནས་ལོ་བཅུ་གསུམ་འཁོར་གྱི་ཡོད། རྡ་རམ་ས་ལ་དང་ལྡི་ལི། ལཱ་ཐི་ཝི་ཡའི་རི་རྒ་བཅས་སུ་བཀའ་ཆོས་གནང་བའི་སྐལ་བཟང་བྱུང་བ་ད་ལྟ་དྲན་བཞིན་ཡོད་ལ། འབྱུང་འགྱུར་ཡང་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་མདུན་ནས་གསུང་ཆོས་ཞུ་ཐུབ་ཆེད་སྨོན་ལམ་རྒྱག་བཞིན་ཡོད། དྲ་ཐོག་ནས་གསུང་ཆོས་ཞུས་པ་ད་ལོ་ལོ་གཉིས་པ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། ངས་གོ་སྒྲིག་པ་ཚང་མས་ཚབ་ཞུས་ནས་འཚམ་འདྲི་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་དང་། ལོ་ཁ་ཤས་ཀྱི་གོང་ལ་ནང་པའི་གཞུང་ཆེན་ཁག་ར་ཤཱི་ཡའི་སྐད་ནང་དུ་བསྒྱུར་ན་གང་འདྲ་ཡོང་མིན་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ལམ་སྟོན་ཞུས་པར་ཕྱག་དཔེ་མང་པོ་ཞིག་གི་མཚན་གནང་སོང་། ཕྱག་དཔེ་དེ་དག་ལས་ཁ་ཤས་ཤིག་ང་ཚོས་ར་ཤཱི་ཡའི་སྐད་ནང་དུ་བསྒྱུར་ཐུབ་ཡོད། དེ་དག་ནི་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་དང་ཆོས་ཉིད་རྣམ་འབྱེད། དབུས་མཐའ་རྣམ་འབྱེད་བཅས་ཡིན། ཞེས་དང་། དེ་རིང་འདིར་དེ་དག་ལས་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་བཀའ་ཆོས་གནང་བ་ནི་ཧ་ཅང་གི་སྐལ་བ་བཟང་པོ་ཡིན། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་ཆོས་གནང་བ་འདིས་ང་ཚོ་ར་ཤཱི་ཡའི་ནང་པ་ཚོར་ཆོས་ཀྱི་གོ་རྟོགས་ཟབ་མོ་ཡོང་བ་ཞིག་དང་། ལྷག་པར་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་སྐོར་ལ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཤེས་ཐུབ་པའི་རེ་བ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ༸གོང་ས་མཆོག་ལ་གུས་ཕྱག་གྲངས་མེད་དང་བཅས་སྐུ་ཚེ་ཡུན་དུ་བརྟན་པའི་སྨོན་འདུན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་གསུང་བཤད་གྲུབ་མཚམས་ཐུ་བའི(Tuva)ཚེ་ཆེན་གླིང་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་མཁན་པོ་བླ་མ་སོགས་ཀྱིས་ཐུ་བའི་སྐད་དུ་ཤེས་རབ་སྙིང་པོ་གསུང་འདོན་དང་། དེ་རྗེས་བྷུརྱ་ཐཱ་(Buryatia)རུ་བྷག་ཤཱ་རིན་པོ་ཆེས་དབུ་ཁྲིད་ནས་བྷུརྱ་ཐཱའི་སྐད་དུ་ཤེས་རབ་སྙིང་པོ་གསུང་འདོན་དང་། མནྜལ་རྟེན་གསུམ་འདེགས་འབུལ་ཞུས་གྲུབ་མཚམས་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་གསུང་ཆོས་སྔོན་འགྲོའི་བཀའ་སློབ་སྩལ་དོན།
བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ངའི་བསྟན་པ་འདི་བྱང་ནས་བྱང་དུ་དར་ཡོང་ཞེས་པའི་གསུང་ཞིག་ཡོད། གང་ལྟར་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་རྒྱ་གར་བྱང་རྒྱུད་ལ་གཙོ་བོ་ནཱ་ལེནྡྲ་རུ་ཤུགས་ཆེན་པོ་དར་བ་དང་། དེ་ནས་བོད་ལ་སླེབས། བོད་ནས་ཕྱི་སོག་དང་ནང་སོག བྷུརྱ་ཐཱ་སོགས་ཡུལ་གྲུ་ཁག་མང་པོ་ཞིག་ལ་བོད་ནས་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་དར་ནས་བསྟན་པ་བྱང་ནས་བྱང་དུ་དར་ཡོང་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་གོ་བ་ལེན་གྱི་ཡོད། གང་ལྟར་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ལ་དུས་རབས་ཁ་ཤས་རིང་ལ་དངོས་གནས་དྲང་གནས་ཨེ་ཤེ་ཡ་ལུང་པའི་ནང་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་དེ་ཡང་དཔལ་ནཱ་ལེནྡྲའི་ཆོས་བརྒྱུད་དྲི་མ་མེད་པ་ལུང་དང་རིགས་པའི་ཐོག་ནས་གཏན་ལ་དབབ་རྒྱུ་ཞིག་དང་། དད་པ་གཅིག་པུ་མ་ཡིན་པར་རིགས་པའི་ཐོག་ནས་དཔྱད་པ་བྱས་ཏེ་འགྲོ་བཞིན་པ། གཙོ་བོར་ཀླུ་སྒྲུབ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་གཞུང་དང་ཐོགས་མེད་སྐུ་མཆེད་ཀྱི་གཞུང་རེད། ཀླུ་སྒྲུབ་ཡབ་སྲས་ཀྱི་གཞུང་དེ་དག་གཙོ་བོར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
གཞུང་དེ་དག་ཡག་པོ་ཞིག་བལྟ་བ་ལ་ཚད་མ་རིག་པ་ཤེས་དགོས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། དེ་སྔ་བོད་ལ་གཞུང་བཀའ་པོད་ལྔ་དང་མཛོད་འདུལ་གཉིས་སྤྱིར་བཏང་གི་བསླབ་བྱར་ཡོད། གལ་ཆེ་བ་ནི་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་དང་། དབུ་ཕར་བཅས་ནི་སློབ་གཉེར་བྱེད་རྒྱུ་གཙོ་བོ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། དེར་བརྟེན། བསྟན་པ་བྱང་ནས་བྱང་དུ་དར་ཡོང་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཧོར་གྱི་ཡུལ་ཁག་ཏུའང་ང་ཚོ་བོད་དུ་སློབ་གཉེར་བྱེད་སྟངས་ནང་བཞིན་གཞུང་ཆེན་ཧ་ལས་པ་ཡག་པོ་བལྟས་པ་རེད། ངོས་རང་ཆུང་ཆུང་སྐབས་སྒོ་མང་དགེ་བཤེས་ཕལ་ཆེ་བ་སོག་པོ་རེད། སེ་ར་བྱེས་ཀྱི་དགེ་བཤེས་སོག་པོ་འགའ་ཤས་ཡོད། དགའ་ལྡན་བྱང་རྩེ་ལའང་སོག་པོ་ཁ་ཤས་ཡོད། གང་ལྟར་སྒོ་མང་གི་དགེ་བཤེས་མང་ཆེ་བ་སོག་པོ་རེད། ངོས་རང་ལ་ཆ་མཚོན་ནའང་ཆུང་ཆུང་སྐབས་གཞུང་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་རྟགས་གསལ་གཏོང་སྟངས་བསླབས་མཁན་དངོས་གྲུབ་ཚོགས་ཉིད་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། ཁོང་ལྷོ་སོག་ནས་རེད། སྒོ་མང་མཁས་པ་ཡིན་ཚེ་ཕལ་ཆེར་སོག་པོ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་བཤད་ཆོག་གི་རེད། སྔར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་བོད་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་ལ་ཡོད་པ་འདི་ཆེན་པོ་ཧོར་གྱི་ཡུལ་དུ་ཧ་ལས་པ་དར་ཁྱབ་ཆེན་པོ་ཆགས་ཤིང་། བོད་དུ་སོག་པོའི་དཔེ་ཆ་བ་མང་པོ་ཞིག་གིས་བོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པར་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱི་ཐོག་ནས་བཤད་སྒྲུབ་ཟུང་སྦྲེལ་གྱིས་བསྟན་པ་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་གནང་གི་ཡོད།
ད་ཆ་ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་བ་རེད། གནས་སྟངས་ཉམ་ཐག་པོ་རེད། ཡིན་ནའང་གྲྭ་སར་དེ་རིང་ཁ་སང་སོག་པོ་ཁ་ཤས་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་པར་བར་སྐབས་ཤིག་ནས་སོག་པོའི་གྲྭ་རྒྱུན་གང་འཚམ་ཞིག་རྒྱ་གར་དུ་འབྱོར་ཏེ་སྒོ་མང་ལ་ཡོད། སྤྱི་ཡོངས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ན་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་དང་། ལྷག་པར་དུ་་དཔལ་ནཱ་ལེནྡྲ་ནས་བརྒྱུད་པའི་ལེགས་སྦྱར་གྱི་ཆོས་བརྒྱུད་ལ་དེ་སྔ་ཡིན་ན་བླ་མའི་ཆོས་ (Lamaism) ཞེས་མིང་ཞིག་བཏགས་ཡོད། བར་སྐབས་ནས་བོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་འདི་དངོས་གནས་དྲང་གནས་ཚད་མ་རིག་པའི་ལྟ་གྲུབ་གཏིང་ཟབ་པོ་ཡོད་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཡིན་པ་ཕལ་ཆེར་འཛམ་གླིང་ཡོངས་གྲགས་ཀྱིས་ངོས་ལེན་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད། ང་ཚོ་བོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་པའི་བསྟན་པ་འདི་དཔལ་ནཱ་ལེནྡྲའི་ཆོས་བརྒྱུད་དྲི་མ་མེད་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། ཤྲིལངྐ་ (Sri Lanka) དང་འབར་མ། ཐའེ་ལེནྜ་བཅས་པཱ་ལིའི་ཆོས་བརྒྱུད་འཛིན་མཁན་རེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པའི་གཞི་མ་ལྟ་བུ་རེད། འདུལ་བའི་ཉམས་ལེན་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་ཡོད། ཚད་མ་རིག་པའི་ཐོག་ནས་དཔྱད་པ་བྱེད་མཁན་ལ་ཕལ་ཆེར་ནཱ་ལེནྡྲའི་ཆོས་བརྒྱུད་འཛིན་མཁན་ང་ཚོ་བོད་དང་སོག་གཉིས་ཁོ་ན་རེད། བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་གཞུང་ཆེན་སློབ་གཉེར་བྱེད་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོར་རྩིས་ཏེ་གདན་ས་གསུམ་གཙོ་བོ་གྱུར་པའི་བཤད་གྲྭ་ཆེན་པོ་དག་རྒྱ་གར་དུ་བསྐྱར་གསོ་བྱས་ཏེ་ཡག་ཐག་ཆོད་ཡོད།
དེ་རིང་ཨུ་རུ་སུའི་ཆོས་གྲོགས་ཚོ་དང་སྐད་ཆ་བཤད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་བར་ཧ་ཅང་དགའ་པོ་བྱུང་། སོག་པོའི་གྲྭ་རྒྱུན་ད་ལྟའང་རྒྱ་གར་དུ་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་བཞིན་པ་རེད། དེ་སྔོན་ངོས་རང་སོག་པོའི་དགའ་ལྡན་དགོན་པར་སླེབས་ཏེ་སོག་པོའི་ཆོས་གྲོགས་ཚོས་མཎྜལ་ཕུལ་ཏེ་གདངས་གཏོང་བའི་སྐབས་སུ་ངོས་རང་སེམས་ཧ་ཅང་སྐྱོ་སྟེ་མིག་ཆུ་ཤོར་སོང་། གང་ལྟར་དེ་དུས་ཆེན་པོ་ཧོར་གྱི་ཡུལ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཧ་ཅང་ཉམས་ཡོད་པ་དེ་སླར་གསོ་ཡོང་བའི་རྣམ་པ་གསལ་པོ་འདུག ཨུ་རུ་སུ་དམར་པོའི་འོག་ལ་ཆོས་ལ་བསམ་བཞིན་དུ་དགག་པ་བརྒྱབ་ཡོད། དེ་འདྲའི་གནས་སྟངས་འོག་ནས་ངོས་རང་སོག་ཡུལ་དུ་སླེབས་པའི་སྐབས་དངོས་གནས་དྲང་གནས་ཆོས་ལ་དད་པ་གཡོ་བ་མེད་པ་ཞིག་འདུག སྐབས་དེར་སོག་པོའི་མཁན་པོ་དང་ལྷན་དུ་འདོན་པ་གཅིག་པུ་ཙམ་མིན་པར་རིམ་པས་དཔེ་ཆར་སློབ་གཉེར་བྱ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་སྐོར་སྐད་ཆ་བྱུང་བ་རེད། ཅེས་བཀའ་སློབ་སྩལ་ཏེ། རྗེ་བཙུན་བྱམས་པ་མགོན་པོས་མཛད་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་གྱི་བཀའ་ཆོས་དབུ་འཛུགས་ཀྱིས་ལེའུ་གཉིས་པའི། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་མངོན་སུམ་སྤྱན།། བསྟན་པ་དག་ཀྱང་སྲུང་བར་མཛད།། དུས་ལའང་ཡེ་ཤེས་མ་བསྒྲིབས་པས།། དེ་ཕྱིར་བཏང་སྙོམས་མི་རུང་ངོ་།། ཞེས་པའི་མཚམས་ནས་ཆོས་ཞུ་བའི་དྲི་བར་བཀའ་ལན་སྩལ་བ་དང་། དེ་རྗེས་ཐམས་ཅད་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཆོས་འབྲེལ་བཀའ་དྲིན་སྩལ་རྗེས་སླར་ཡང་དྲི་བར་བཀའ་ལན་སྩལ་ཡོད་པ་བཅས།