༄༅། །དེ་རིང་གི་ཉིན་མོ་འདི་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་རྒྱ་དམར་གྱི་བཙན་གནོན་ལ་མ་བཟོད་པར་བོད་མིས་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་བྱས་ནས་ལོ་ལྔ་བཅུ་ཧྲིལ་པོ་འཁོར་བའི་དུས་ཚིགས་ཡིན་པ་དང༌། སྔ་ལོའི་གསུམ་བཅུའི་རྗེས་ཆོལ་གསུམ་བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་ཡོངས་ཁྱབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཞི་རྒོལ་བྱེད་མཁན་ཕལ་མོ་ཆེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ རྗེས་སུ་སྐྱེས་འཚར་བྱུང་བའི་ན་གཞོན། རང་དབང་བོད་ཀྱི་གནས་བབ་མྱོང་ཚོར་མེད་མཁན་ཡིན་ནའང༌། བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ཐོག་ལྷག་བསམ་འགྱུར་མེད་མི་རབས་ནས་མི་རབས་རྒྱུན་གནས་ཡོད་པ་ནི་སྤོབས་པ་སྐྱེ་གཞི་དང༌། རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་བོད་དོན་ལ་དོ་སྣང་ཡོད་མཁན་ཚོར་སྙིང་སྟོབས་འཕེལ་རྐྱེན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། སྐབས་དེར་རྐྱེན་ལམ་དུ་སོང་བ་དང༌། སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་མྱོང་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་མཚོན་ད་བར་བསྟན་སྲིད་ཀྱི་དོན་དུ་ལུས་སྲོག་ཤོར་མཁན་དང༌། སྡུག་སྦྱོང་མྱོང་མཁན་ཚང་མར་རྗེས་དྲན་དང་མཆོག་གསུམ་གསོལ་འདེབས་བྱེད་དགོས།
ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༩ ཙམ་ནས་རྒྱ་དམར་གྱི་དྲག་ཤུགས་དཔུང་སྡེས་བོད་བྱང་ཤར་དང༌། ཤར་ཕྱོགས་ནས་མདོ་སྟོད་སྨད་ རིམ་འཛུལ་གྱིས་ ༡༩༥༠ ནང་བོད་དམག་ལྔ་སྟོང་བརྒལ་བ་རྐྱེན་འདས་ཕམ་ཉེས་བྱུང་རྗེས་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་དང་བསྟུན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཞི་བས་བཅིངས་བཀྲོལ་གཏོང་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་བདམས་ཏེ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༡ ལོར་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་དང་ཟུར་ཡིག་བཅས་བཞག་པ་དང༌། དེ་ནས་བཟུང་བོད་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དབང་འོག་ཏུ་ཚུད་མོད། བོད་ཀྱི་ཐུན་མིན་ཆོས་དང་རིག་གཞུང༌། གོམས་གཤིས་བཟང་པོ་བཅས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་རྒྱུའི་འགན་ལེན་གྲོས་མཐུན་ནང་གསལ་བཀོད་བྱས་ཡོད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༤།༥༥ ལོར་པེ་ཅིང་དུ་མའོ་ཙེ་ཏུང་གིས་དབུས་ཏང་སྲིད་དམག་གསུམ་གྱི་ཆེས་མཐོའི་དབུ་ཁྲིད་ཕལ་མོ་ཆེར་འབྲེལ་གཏུགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་རྩ་ཆེའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ཡུལ་གོམས་གཤིས་ལུགས་བཅས་རྒྱུན་འཛིན་ཐོག སྤྱི་ཚོགས་དང་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཡར་རྒྱས་ཡོང་ཐབས་སྐོར་ཞིབ་མོལ་སྐབས་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་དང༌། ཁྱད་པར་མའོ་ཙེ་ཏུང་གིས་གྲོས་མཐུན་ནང་གསལ་དམག་སྲིད་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་འཛུགས་མ་དགོས་པར་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་འཛུགས་རྒྱུ་དང༌། དེའི་ཆེད་གྲ་སྒྲིག་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་འཛུགས་འོས་སོགས་ལམ་སྟོན་དང་ཁས་ལེན་བཟང་པོ་ཐོབ། འོན་ཀྱང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༦ ཙམ་ནས་གཡོན་ཐལ་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་བྱུང་སྟེ་གོང་རིམ་གྱི་ཁས་ལེན་རྣམས་ས་གནས་སུ་དོན་འཁྱོལ་མ་བྱུང་བའི་ཐོག མདོ་སྟོད་སྨད་དུ་དམངས་གཙོའི་བཅོས་བསྒྱུར་ཟེར་བ་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་དང་མ་འཚམས་བཞིན་ཨུ་ཚུགས་དབང་ཡོད་ཀྱིས་ལག་བསྟར་བྱས་འབྲས་སུ་ཟིང་འཁྲུགས་དང་གཏོར་བཤིག་ཚབས་ཆེ་བྱུང་བའི་ཤུགས་རྐྱེན་དང༌། བོད་དབུས་ཁུལ་དུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་མིའི་ལས་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གྲོས་མཐུན་ནང་འཁོད་རྣམས་དབང་ཤེད་ཀྱིས་བསམ་བཞིན་བརྡལ་བཤིག་བཏང་བས་མཚོན་བཙན་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་སོང་རྐྱེན་མཐའ་དོན་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་བོད་མི་རྣམས་འུ་ཐུག་ཐབས་ཟད་ཀྱིས་ཞི་རྒོལ་མ་བྱས་ཐབས་མེད་དུ་གྱུར་ཅིང༌། དུས་མཚུངས་ངོས་རང་བཀའ་ཤག་གིས་མཚོན་བོད་གཞུང་གི་ལས་ཞབས་ཧྲག་བསྡུས་མཉམ་རྒྱ་གར་དུ་བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོང་དགོས་བྱུང༌། དེ་སྐབས་བོད་ནང་དྲག་གནོན་ཚད་མེད་བྱུང་སྟེ་ཟླ་ཤས་ནང་བོད་མི་ཁྲི་ཕྲག་མང་པོ་དམར་གསོད་དང༌། འཇུ་བཟུང་བཙོན་འཇུག་ཚབས་ཆེན་བྱུང་སྐབས་བོད་མི་འབུམ་ལ་ཉེ་བ་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་དུ་བཙན་བྱོལ་དུ་ཡོང་དགོས་བྱུང་བ་བཅས་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་གོད་ཆགས་ཇི་བྱུང་ད་ལྟའང་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་དྲན་ཡུལ་དུ་གསལ་བཞིན་ཡོད།
དེ་ནས་བཟུང་བོད་ནང་ཟིང་འཁྲུག་ལྷིང་འཇགས་ཟེར་བ་དང༌། དམངས་གཙོའི་བཅོས་བསྒྱུར། གྲལ་རིམ་འཐབ་རྩོད། མི་དམངས་སྤྱི་ཁང༌། རིག་གནས་གསར་བརྗེ། དམག་ཁྲིམས་བསྡམས་པ་སོགས་དང༌། ཉེ་དུས་རྒྱལ་གཅེས་ཆོས་གཅེས་དང་རྡུང་རྡེག་ཚ་ནན་སོགས་གཅིག་མཇུག་གཉིས་མཐུད་ཀྱིས་ལས་འགུལ་ནང་བཙན་གནོན་གདུག་རྩུབ་ཚབས་ཆེའི་འོག་བོད་མི་རྣམས་དམྱལ་བ་མི་ཡུལ་དུ་མྱོང་བ་ལྟ་བུའི་དཀའ་སྡུག་གིས་མི་གྲངས་འབུམ་ཚོ་མང་པོ་དུས་མིན་རྐྱེན་ལམ་དུ་ཕྱིན་པ་དང༌། རྒྱལ་བསྟན་བཤད་སྒྲུབ་ཀྱི་བྱ་བ་རྩ་ཆད། དགོན་སྡེ་ལྷ་ཁང་སོགས་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་བསྟི་གནས་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་རྩ་སྟོར། གནའ་བོའི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་བཟོ་བཀོད་གཏོར་བཤིག རང་བྱུང་གི་འཐོན་ཁུངས་ཁག་གང་བྱུང་བསྔོག་འདོན་དང༌། ནགས་ཚལ་གཅོད་འབྲེག བདག་ཏུ་མ་བཟུང་བའི་འབྲོང་དང་གཙོད་སོགས་གྲངས་མེད་བསད་པ། ཁོར་ཡུག་འབགས་བཙོག་བཟོས་པ་སོགས་མི་སྤྱོད་ལས་འདས་པའི་བྱ་སྤྱོད་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལངས་པ་ཞིག་བྱུང་དང་ཡོང་བཞིན་པའི་མུར་ལོ་གྲངས་ལྔ་བཅུ་འདས་ཤིང༌། ད་ལྟའང་བོད་རིགས་རྣམས་འཇིགས་སྣང་དང༌། རྒྱ་གཞུང་གི་དབང་འཛིན་པ་རྣམས་དྭོགས་ཟོན་གྱིས་གནས་དགོས་པ་བཅས་མདོ་དོན་བོད་མིས་མི་རབས་ནས་མི་རབས་བརྒྱུད་དེ་སྲོག་ལས་གཅེས་པར་འཛིན་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང༌། སྐད་ཡིག བོད་མིའི་ངོ་བོ་དང་བཅས་པ་རྩ་མེད་དུ་འགྲོ་ལ་ཉེ་བའི་གནས་སུ་སླེབས་ཏེ་བོད་རིགས་རྣམས་སྲོག་ཆད་ཕོག་པའི་ནག་ཅན་དང་འདྲ་བར་གནས་ཡོད། གོང་གསལ་བོད་མིའི་དཀའ་སྡུག་དེ་དག་པཎ་ཆེན་སྐུ་གོང་མས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༢ ལོར་ཡིག་འབྲུ་ཁྲི་བདུན་གྱི་སྙན་ཞུ་དང༌། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལོར་དགོངས་པ་རྫོགས་ཁར་གཞིས་རྩེར་གནང་བའི་གསུང་བཤད་དུ་རྒྱ་དམར་དབང་བསྒྱུར་གྱིས་བོད་ལ་གྱོང་གུན་ཇི་ཙམ་བྱུང་བ་དེ་ནི་ཁེ་ཕན་ཇི་བྱུང་ལས་ཧ་ཅང་མང་བ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་སོགས་བོད་རིགས་གཟུར་གནས་སྙིང་སྟོབས་ཅན་དུ་མས་དུས་ནས་དུས་སུ་ར་སྤྲོད་གསལ་པོ་བྱས་ཡོད། དེ་བཞིན་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ ལོར་དམར་ཤོག་དྲུང་ཆེ་ཧུའུ་ཡའོ་པང་ལྷ་སར་འབྱོར་སྐབས་ནོར་འཁྲུལ་དེ་དག་ངོས་འཛིན་གསལ་པོ་བྱས་ཏེ་བོད་མིར་དགོངས་སེལ་ཡང་ཞུས་ཡོད། འགྲུལ་ལམ་དང༌། གནམ་ཐང༌། མེ་འཁོར་ལྕགས་ལམ་སོགས་སྒྲོམ་གཞིའི་འཛུགས་སྐྲུན་མང་དག་ཡོད་པའང་ཡར་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་མངོན་ཡང་དོན་དམ་བོད་ཡུལ་རྒྱ་ཡུལ་དུ་བསྒྱུར་བའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དགོས་མཁོ་གཙོ་བཟུང་ཐོག་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་དང་གོམས་གཤིས་ལ་གནོད་ཚབས་ཆེན་པོ་བཏང་ཡོད།
བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་བའི་བོད་མི་རྣམས་ཀྱང་དང་ཐོག་ས་ཁམས་གནམ་གཤིས་དང༌། སྐད་ཡིག འཚོ་ཐབས་བཅས་ཀྱི་དཀའ་ངལ་དུ་མ་ཞིག་བྱུང་ནའང༌། རྒྱ་གར་གྱིས་མཚོན་གནས་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་དྲིན་ལས་འཇིགས་སྣང་མེད་པར་རང་དབང་གིས་གནས་སྡོད་ཆོག་པ་དང༌། སོ་སོའི་འཚོ་ཐབས། ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་འཛིན་སྐྱོང༌། ན་གཞོན་རྣམས་ལ་སྲོལ་རྒྱུན་དང་དེང་རབས་གཉིས་འཛོམས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན། བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་ཐབས་ཀྱི་ལས་འགུལ་བཅས་ལ་སྒོ་གང་ས་ནས་གྲུབ་འབྲས་ངེས་ཅན་བྱུང་ཁར། འཛམ་གླིང་ཤར་ནུབ་ཀྱི་ཡུལ་གྲུ་ཀུན་ཏུ་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་སྙིང་དོན་བྱམས་བརྩེའི་བསམ་པའི་གོ་རྟོགས་གང་ལེགས་བྱུང་བ་ལ་བརྟེན་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད། ལྷག་པར་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་མང་གཙོའི་ལམ་དུ་བསྒྱུར་རྒྱུ་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་འཕྲལ་འབད་རྩོལ་འགོ་འཛུགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ནང་མི་མང་གིས་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་གསར་འཛུགས་བྱས་པ་ནས་བཟུང་གོམ་པ་རིམ་བསྐྱོད་ཀྱིས་ད་ཆ་བཅའ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའི་བཙན་བྱོལ་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་ཚད་མཐོའི་མང་གཙོའི་གཞུང་ཚད་ལྡན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་ནི་སྤོབས་པ་ བྱ་འོས་ཤིག་ཡིན། ལྷག་པར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༡ ནས་བཟུང་མང་གཙོའི་ལམ་སྲོལ་གཞིར་བཟུང་བོད་མིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་མང་ཚོགས་ཀྱིས་ཐད་ཀར་འོས་འདེམས་བྱ་སྲོལ་གཏོད་དེ་ད་ཆ་བཀའ་ཁྲི་སྐབས་གཉིས་པའི་ལས་ཡུན་འགྲོ་མུས་ལྟར་ངོས་ལ་རྒྱུན་ལྡན་ཉིན་རེའི་འཛིན་སྐྱོང་གི་འགན་ཁུར་ཆུང་དུ་སོང་སྟེ་ཕྱེད་རྒས་ཡོལ་གྱི་གནས་སྟངས་ལྟ་བུ་ཡིན་ཀྱང༌། བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་གྱི་འགན་ཁུར་ནི་བོད་མི་མཐའ་དག་གི་ལས་བསྐོས་ཀྱི་འགན་ཁུར་ཡིན་པས་ངོས་རང་ནམ་འཚོའི་བར་ཟོམ་འཇོག་བྱ་ཐབས་མེད། ངོས་རང་འགྲོ་བ་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་བཟང་སྤྱོད་གོང་མཐོར་སྤེལ་ཐབས་བྱ་རྒྱུ་ལྷག་བསམ་སེམས་སྐྱེད་དང་པོ་དེ་ཡིན། དེ་ནི་མི་སྒེར་དང༌། ཁྱིམ་ཚང༌། སྤྱི་ཚོགས་བཅས་ཀྱི་བདེ་སྐྱིད་འབྱུང་གཞིའི་ལྡེ་མིག་ལྟ་བུ་ཡིན། ཆོས་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ཆོས་ལུགས་ཕན་ཚུན་དབར་མཐུན་འབྲེལ་གོང་མཐོར་གཏོང་རྒྱུ་ངའི་ལྷག་བསམ་སེམས་སྐྱེད་གཉིས་པ་ཡིན། བོད་མི་ཞིག་ཡིན་པ་དང༌། ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་སྐྱེ་ཕྲེང་དུ་གཏོགས་པ་མ་ཟད། ཁྱད་པར་བོད་ཕྱི་ནང་དུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོས་ངོས་ལ་ཡིད་ཆེས་བློ་གཏད་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པའི་ཆ་ནས་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ལ་དོ་ཁུར་བྱ་རྒྱུ་ངོས་ཀྱི་ལྷག་བསམ་སེམས་སྐྱེད་གསུམ་པ་ཡིན་པར་རྒྱུན་དུ་ཡིད་བཅངས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
བཙན་བྱོལ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་དོན་ལ་བལྟ་སྐྱོང་གི་ལས་དོན་མི་དམན་ཙམ་བྱུང་ཡོད་པའི་ཐོག བཙན་བྱོལ་གཞུང་གི་ལས་འགན་གཙོ་བོ་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་ཐབས་ཐད་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༤ ལོར་གཉིས་སྨན་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་གོ་སྒྲིག་ཐག་གཅོད་བྱས་ཡོད་སྟབས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༩ ལོར་སྐུ་ཞབས་ཏིང་ཞའོ་ཕིང་གིས་འབྲེལ་མོལ་གྲོས་འགོ་བཏོན་སྐབས་ལན་འདེབས་བྱ་ཆོག་ཡོད་པ་ལྟར། དེ་ནས་བཟུང་འབྲེལ་མོལ་དང་ལྟ་སྐོར་སོགས་ལན་མང་བྱས་རུང།དོན་དམ་གྱི་གྲུབ་འབྲས་མ་སོན་པ་མ་ཟད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༣ ནས་གཞུང་འབྲེལ་འབྲེལ་ལམ་ཆད་པར་བརྟེན་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༦།༩༧ ལོར་རྩ་དོན་ལངས་ཕྱོགས་ཇི་དགེའི་སྐོར་མང་མོས་ཐག་གཅོད་འོས་བསྡུ་བྱ་རྒྱུའི་སྔོན་འགྲོའི་ལས་རིམ་ནང་བོད་ཕྱི་ནང་གི་བོད་མི་མང་ཆེ་བས་མང་མོས་ཐག་གཅོད་འོས་བསྡུ་མ་དགོས་པར་སྔར་ཡོད་སྲིད་བྱུས་རྒྱུན་འཁྱོངས་དགོས་པའི་མངོན་འདོད་བྱུང་བ་བཞིན་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཤིང༌། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོར་འབྲེལ་མོལ་བསྐྱར་མཐུད་བྱུང་བ་ནས་བརྒྱུད་ལམ་གཅིག་དང་གྲོས་གཞི་གཅིག་གི་སྲིད་བྱུས་བཟུང་སྟེ་འབྲེལ་མོལ་ཐེངས་བརྒྱད་བྱས་མཐར་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་སུ་གསལ་བའི་མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་ཆ་རྐྱེན་རྣམས་རང་སྐྱོང་བཅའ་ཁྲིམས་བརྒྱུད་ལག་བསྟར་གྱིས་བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་བསམ་འཆར་ཡིག་ཆ་ཞིབ་གསལ་སྤྲད་ཡོད། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་གནའ་བོའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ཁོངས་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་བྱ་དགོས་ཨུ་ཚུགས་བྱེད་པ་ནི་འོས་འཚམས་དང་རྒྱུ་མཚན་ལྡན་པ་མིན། འདས་པ་ནི་བྱུང་ཟིན་པས་བཟང་ངན་ཇི་ལྟར་ཡང་སྒྱུར་བཅོས་གཏོང་ཐབས་མེད་ཅིང༌། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དགོས་མཁོར་བསྟུན་ནས་འཁྱོག་བཤད་བྱེད་པ་དྲང་བདེན་གྱི་བྱེད་ཐབས་མིན། མ་འོངས་པའི་བྱེད་ཕྱོགས་གཉིས་སྨན་ཡོང་བ་ཞིག་ད་ལྟ་བསམ་ཞིབ་ཐག་གཅོད་བྱེད་དགོས་པས་འབྱུང་འགྱུར་བོད་མི་རྣམས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞིའི་ནང་བསྡད་ཐུབ་རྒྱུའི་ཆེད་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་རང་སྐྱོང་དོན་མཐུན་ཡོང་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཅིང༌། དེ་ནི་བོད་མི་རྣམས་འདོད་བློ་ཚིམས་ཏེ་རང་འདོད་ཀྱིས་བརྟན་ལྷིང་གནས་རྒྱུའི་བསམ་བློའི་ཆིག་བསྒྲིལ་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་ཞིག་རེད། ང་ཚོའི་ངོས་ནས་ལོ་རྒྱུས་གཞིར་བཟུང་མ་འོངས་པའི་མདུན་ལམ་ཐག་གཅོད་དགོས་པའི་བསམ་ཚུལ་བཏོན་མེད། རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་མཚོན་པའི་དེང་དུས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་སུའང་མངའ་རིས་ཀྱི་གནས་བབ་འདས་པའི་བྱུང་རབས་དང་གཅིག་མཐུན་དུ་གནས་པ་མེད་ཅིང།གནས་དགོས་ཀྱང་མེད། བོད་རིགས་ཡོངས་རྫོགས་རང་སྐྱོང་འཛིན་སྐྱོང་གཅིག་གི་འོག་དགོས་རྒྱུའི་རེ་འདུན་ནི་མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་དང་བོད་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ཁེ་ཕན་དང་ཡང་མཐུན་ཐོག རྩ་ཁྲིམས་དང་སྒྲིག་གཞི་གང་གི་ཆ་ནས་འགོག་རྐྱེན་མེད་ཅིང༌། རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གི་དབུ་ཁྲིད་མང་པོས་དགོས་འདུན་དེ་ཚུལ་མཐུན་ཡིན་པ་ངོས་ལེན་གནང་ཡོད། གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་བཞག་སྐབས་སྲིད་བློན་ཀྲོའུ་ཨེན་ལེ་ཡིས་ཀྱང་དགོས་འདུན་རྒྱུ་མཚན་ལྡན་པར་གསུངས་པ་དང༌། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༦ ལོར་སྲིད་བློན་གཞོན་པ་ཁྲེན་དབྱིས་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་གྲ་སྒྲིག་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གསར་འཛུགས་སྐབས་ས་བཀྲར་མཛུབ་མོ་བཙུགས་ཏེ་འབྱུང་འགྱུར་ལྷ་ས་འདི་ད་ལྟ་ཞིང་ཆེན་གཞན་པའི་ནང་ཡོད་པའི་བོད་ས་ཁག་མངའ་ཁོངས་སུ་ཚུད་པའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ལྟེ་གནས་སུ་བསྒྱུར་ཐུབ་ན་བོད་རྒྱའི་མཛའ་འབྲེལ་དང་བོད་ཀྱི་ཡར་རྒྱས་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད། པཎ་ཆེན་སྐུ་གོང་མས་ཀྱང་བོད་རིགས་ཡོངས་རྫོགས་ཆིག་སྒྲིལ་བྱ་རྒྱུ་དགོས་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་ཡང་ཡང་གསུངས་ཡོད་ཅིང༌། དེ་བཞིན་བོད་རིགས་ཤེས་ལྡན་དང་ཏང་མི་མང་པོས་ཀྱང་དེ་མཚུངས་མངོན་འདོད་བཏོན་མཁན་བྱུང་ཡོད། ང་ཚོའི་དགོས་འདུན་ལ་དགག་བྱ་ཡོད་ན་རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་འཆར་གཞི་གཞན་ང་ཚོའི་བསམ་ཞིབ་ཆེད་གནང་འོས་ཀྱང་དེ་འདྲ་གང་ཡང་མ་བྱུང༌། ང་ཚོས་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་ཁ་ཞེ་གཉིས་མེད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྙིང་དོན་མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབ་བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་ལག་བསྟར་མིང་དོན་མཚུངས་པ་ཞིག་ཡོང་ཐབས་བྱས་པར་རྒྱ་ནག་དབང་འཛིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཚུལ་མཐུན་ཡ་ལན་མ་བྱས་པར་བློ་ཕམ་ཡོད།
བར་ལམ་བོད་རྒྱའི་འབྲེལ་མོལ་གྱི་ལས་རིམ་ལ་དོན་དམ་གྱི་གྲུབ་འབྲས་མ་བྱུང་བའི་ཁར། སྔ་ལོ་ཕྱི་ཟླ་གསུམ་པ་ནས་བཟུང་བོད་ས་ཡོངས་སུ་དྲག་གནོན་ཚབས་ཆེ་བྱུང་བར་བརྟེན། འབྱུང་འགྱུར་ལངས་ཕྱོགས་དང་བྱ་ཐབས་ཇི་དགེའི་སྐོར་མང་ཚོགས་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་བསྡུ་ཆེད་སྔ་ལོ་ཕྱི་ཟླ་ ༡༡ ནང་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་བསྡུ་བསྐོང་དང༌། གཞིས་བཞུགས་བོད་མིའི་ཁྲོད་ནས་ཀྱང་བསམ་འཆར་བསྡུ་ལེན་གང་ཐུབ་བྱས་པའི་ནང་བོད་རིགས་མང་ཆེ་བས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་རྒྱུན་སྐྱོང་དགོས་པའི་རྒྱབ་གཉེར་ཤུགས་ཆེ་བྱུང་བས་ད་ཆ་གདེང་ཚོད་ཆེན་པོས་སྲིད་བྱུས་དེ་ཉིད་རྒྱུན་སྐྱོང་གིས་བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་གནས་བབ་མིང་དོན་མཚུངས་པ་ཞིག་ཡོང་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་རྒྱུན་མཐུད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན།
རྒྱ་བོད་མི་རིགས་གཉིས་སྲིད་པ་ཆགས་པ་ནས་ས་བབས་ཀྱིས་ཁྱིམ་མཚེས་སུ་ཡོད་སྟབས་འབྱུང་འགྱུར་ཡང་འཇིག་རྟེན་ནམ་གནས་བར་མཉམ་གཤིབ་དགོས་པས་མཛའ་མཐུན་མཉམ་གནས་དགོས་གལ་ཤིན་ཏུ་ཆེ། རྒྱ་ནག་དམར་པོས་དབང་བསྒྱུར་བྱས་པ་ནས་བཟུང་བོད་དང་བོད་མིའི་སྐོར་འཁྱོག་བཤད་དྲིལ་བསྒྲགས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་དབང་གིས་རྒྱ་ནག་མང་ཚོགས་ནང་བོད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ངོ་མ་ཤེས་མཁན་ཤིན་ཏུ་ཉུང་བ་དང༌། ཤེས་ཐབས་དཀའ་བའི་ཐོག་སྔ་ལོ་ཕྱི་ཟླ་གསུམ་པའི་བྱུང་རྐྱེན་རྗེས་གཡོན་ཐལ་ཅན་གྱི་འགོ་ཁྲིད་ཚོས་བོད་རྒྱའི་མི་རིགས་དབར་འཁོན་འཛིན་དང་ཁ་བྲལ་ཡོང་ཐབས་ཆེད་གཉེར་གྱིས་དྲིལ་བསྒྲགས་ཤུགས་ཆེ་སྤེལ་བར་བརྟེན་རྒྱ་རིགས་ནང་བོད་མིར་མཐོང་ཚུལ་ངན་པ་བྱུང་ཡོད། ངོས་ནས་རྒྱ་རིགས་སྤུན་ཟླ་རྣམས་ལ་འབོད་སྐུལ་སྔ་རྗེས་བྱས་པ་ལྟར་ད་རེས་སླར་ཡང་རྒྱ་རིགས་སྤུན་ཟླ་ཡོངས་ལ་བོད་དང་བོད་མིའི་སྐོར་རྒྱ་གཞུང་གི་འཁྱོག་བཤད་དྲིལ་བསྒྲགས་ཁོ་ནར་ཚད་འཛིན་མི་བྱེད་པར་གཟུ་བོའི་བློས་གནས་ཚུལ་ངོ་མ་ཇི་ཡིན་བརྟག་དཔྱད་གནང་སྟེ་མི་རིགས་ཁ་བྲལ་འགོག་ཐབས་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་བསྐྱར་ནན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ཅིང༌། བོད་མི་ཚང་མས་ཀྱང་རྒྱ་རིགས་རྣམས་དང་མཛའ་འབྲེལ་གོང་མཐོར་སྤེལ་ཐབས་རྒྱུན་ལྡན་བྱེད་དགོས།
ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་ནས་ལོ་ལྔ་བཅུ་སོང་བའི་དུས་ཡུན་ལ་ཕྱི་བལྟས་བྱེད་སྐབས་བཟང་ངན་གྱི་གནས་ཚུལ་མང་པོ་ཞིག་བྱུང་ཡང༌། མདོ་དོན་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་རྩ་བརླག་ཏུ་མ་སོང་བར་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་སྔར་ལྷག་དོ་སྣང་ཆེ་བའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་ཏུ་བསྡད་ཡོད་པ་ནི་གྲུབ་འབྲས་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང༌། གནས་བབ་འདིའི་ཐོག་ནས་བདེན་པ་དང༌། འཚེ་བ་མེད་པའི་ཐབས་ལམ་བརྒྱུད་འབད་བརྩོན་མུ་མཐུད་བྱེད་ན་རིང་མིན་བདེན་མཐའ་གསལ་རྒྱུར་ཐེ་ཚོམ་མེད།
གཞུང་མང་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་ནས་ལོ་ལྔ་བཅུ་འཁོར་བའི་སྐབས་འདིར་བོད་མིའི་གནས་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་བཀྲིན་རྗེས་དྲན་དང་འབྲེལ་ཡུལ་ཁྲིམས་ལ་བསྲུང་བརྩི་དང༌། བཙན་བྱོལ་བོད་མི་རྣམས་གནས་ཡུལ་ས་གནས་ཁག་གི་ཡུལ་ལུང་དེ་དང་དེའི་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཞབས་འདེགས་གང་ནུས་སྒྲུབ་ཐབས་བྱེད་དགོས། དེ་བཞིན་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་སྒྲུབ་ཐབས་དང༌། ཆོས་རིག་འཛིན་སྐྱོང་གི་ལས་དོན་ཐོག་འདས་པའི་བྱུང་བ་ལས་ཉམས་མྱོང་བླངས་ཏེ་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་འཆར་སྣང་དང།བྱེད་ཕྱོགས་གོ་སྒྲིག་བྱེད་དགོས། ངོས་ནས་རྒྱུན་དུ་རེ་བ་བཟང་ས་དང༌། གྲ་སྒྲིག་སྡུག་ས་ནས་བྱེད་དགོས་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད་པ་ལྟར། ད་ཆ་རྒྱ་ནག་ནང་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་གནས་བབ་གང་ནས་གཞིགས་རུང་བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་ལ་ཉེ་བའི་རེ་བ་བརྒྱབ་ཆོག་པ་ཞིག་ཡིན་ནའང༌། ཅི་སྟེ་ད་དུང་ང་ཚོའི་འཐབ་རྩོད་དུས་ཡུན་རིང་པོའི་བར་གནས་དགོས་བྱུང་ཚེ་དེའི་གྲ་སྒྲིག་ཀྱང་ཚགས་ཚུད་ངེས་པར་དུ་བྱེད་དགོས། དེའི་ཆེད་བོད་ཕྱི་ནང་ཡོངས་ནས་གཙོ་བོ་ཤེས་ཡོན་སློབ་སྦྱོང་དང༌། ཁྱད་མཁས་མི་སྣ་གསོ་སྐྱོང༌། མང་ཚོགས་ལ་ཁོར་ཡུག་དང༌། འཕྲོད་བསྟེན། འཚེ་བ་མེད་པའི་ཐབས་ལམ་གྱི་གོ་རྟོགས་དང་ལག་ལེན་གོང་མཐོར་སྤེལ་དགོས།
འདས་པའི་ལོ་ལྔ་བཅུའི་རིང་དཀའ་ངལ་དང་འགལ་རྐྱེན་ལ་མ་འཛེམས་པར་བོད་མི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་འབུམ་ཕྲག་བརྒལ་བར་འཚོ་ཐབས་དང༌། ཤེས་ཡོན། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་བཅས་རང་དབང་སྲ་བརྟན་གནས་ཐུབ་པའི་རོགས་མགོན་གནང་མཁན་རྒྱ་གར་གྱི་དབུ་ཁྲིད་རྣམ་པ་དང༌། མི་མང༌། དབུས་སའི་གཞུང་བཅས་ལ་སྙིང་ནས་བཀྲིན་རྗེས་དྲན་དང༌། དེ་བཞིན་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་གྱི་རྒྱལ་སྤྱིའི་དབུ་ཁྲིད་ཁག་དང༌། གཞུང་ཁག བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཁག མང་ཚོགས་བཅས་ཚང་མར་བཀྲིན་རྗེས་དྲན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། འགྲོ་ཀུན་ཞི་བདེར་འཚོ་བའི་སྨོན་འདུན་བཅས་ཤཱཀྱའི་དགེ་སྦྱོང་ཆོས་སྨྲ་བ་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ལ།། །།
