༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༥ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢ ཉིན་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་རྡ་རམ་ས་ལའི་བཞུགས་སྒར་ཕོ་བྲང་དུ་རྒྱ་རིགས་ཚན་རིག་པ་དང་ལྷན་དུ་བགྲོ་གླེང་ཐེངས་གསུམ་པ་དེ་གནང་ཡོད་པ་རེད།
དེ་ཡང་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དམིགས་བསལ་མཇལ་འཕྲད་ཁང་གི་ཚོགས་ཁང་དུ་ཐའེ་ཝན་དབྱང་མིང་ཆའོ་ཏུང་སློབ་ཆེན་(台灣陽明交通大學)གྱི་སེམས་ཁམས་མཚན་ཉིད་རིག་པའི་སློབ་དཔོན་ཆེ་བ་ཧོང་ཡུས་ཧོང་(洪裕宏)དང་། རྒྱལ་ཡོངས་ཐའེ་ཝན་སློབ་ཆེན་(國立台灣大學)གྱི་སེམས་ཁམས་རིག་པའི་སློབ་དཔོན་གཞོན་པ་དང་། ཀླད་པ་དང་ཤེས་པའི་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་ཞེ་པོ་རཱང་(謝伯讓)སོགས་ཚན་རིག་པ་ ༡༡ ལ་བཀའ་སློབ་དང་། དྲི་བར་བཀའ་ལན་སྩལ་ཡོད་པ་རེད།
སྐབས་དེར་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས། ངོས་རང་འདིར་རྒྱ་གར་དུ་བཙན་བྱོལ་བ་བྱས་ཏེ་བསྡད་རིང་། ལུང་པ་འདྲ་མིན་གྱི་ཆོས་པ་དང་ཚན་རིག་པ་སོགས་ལ་ཐུག་པའི་གོ་སྐབས་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་འདུག ངོས་ཀྱི་རེ་བ་ལ་རྒྱ་ནག་ཏུ་མཁས་པ་མང་པོ་ཞིག་འཛོམས་ཐུབ་ན་དྲན་བཞིན་ཡོད། རྒྱ་ནག་ཏུ་ནང་པ་མང་པོ་ཡོད་པར་བཤད་ཀྱི་འདུག་པས་ནང་པའི་ཆོས་ཡག་པོ་ཞིག་དར་བ་ཡིན་ན་ཕན་ཐོགས་ཏན་ཏན་ཡོད་པ་རེད། ངོས་རང་བཙན་བྱོལ་བ་བྱས་ནས་རྒྱ་གར་དུ་ལུང་པ་གང་ས་གང་ནས་མི་ཡོང་མཁན་ལ་ཐུག་གི་ཡོད། དེའི་ནང་ནས་ཚན་རིག་པ་ལའང་ཐུག་གི་ཡོད།
ངོས་རང་ཆུང་ཆུང་སྐབས་ནས་བསྡུས་གྲྭའི་ཁ་དོག་དཀར་དམར་ནས་བཟུང་། རིམ་པར་དབུ་མ་དང་ཕར་ཕྱིན་སོགས་དཔེ་ཆར་དགའ་རབ་བལྟས་ཡོད། དཔེ་ཆར་བལྟས་ཡོད་པ་དེས་རྒྱུ་ཆ་ལྟ་བུ་བྱས་ཏེ་རྒྱ་གར་དུ་ཚུར་སླེབས་རྗེས་ཚན་རིག་པ་མང་པོར་ཐུག་པ་རེད། མཁས་དབང་མང་པོར་ཐུག་ནས་སོ་སོའི་བསམ་བློ་རྒྱ་ཆེ་རུ་འགྲོ་བར་ཧ་ཅང་ཕན་ཐོགས་འདུག རྒྱ་ནག་ཏུ་ནང་ཆོས་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་མཁན་ཇེ་མང་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག ད་ལྟ་ང་ཚོར་གལ་ཆེ་བ་ནི་མིའི་ཀུན་སྤྱོད་བཟང་པོ་ཡོང་བ་དང་། སེམས་བཟང་པོ་ཡོང་བ། ཚང་མ་མཐུན་པོ་ཡོང་བ་དེ་ལས་འགན་གཙོ་བོ་ཡིན། གང་ལྟར་ང་ཚོ་ཚང་མ་མཐུན་པོ་བྱས་ཏེ་མཉམ་པོར་སྡོད་ཐུབ་རྒྱུ་ནི་ངོས་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་རེད།
ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཚན་རིག་པའི་ཁྲོད་ནང་ཆོས་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་མཁན་མང་དུ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག ངོས་ཀྱིས་ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་བྱེད་སྐབས་སེམས་ཁམས་རིག་པ་དང་འབྲེལ་ནས་བཤད་ཀྱི་ཡོད་མ་གཏོགས། དེ་སྔའི་ང་ཚོའི་ལུགས་སྲོལ་ལྟ་བུར་སྨོན་ལམ་བརྒྱབ་སྡོད་པ་དེ་བཤད་ཀྱི་མེད། འཛམ་གླིང་འདིར་ང་ཚོ་ཚང་མར་ཞི་བདེ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་ནི་རྒྱུ་མཚན་ལྡན་པ་ཞིག་རེད། ཞི་བདེ་ཡོང་བའི་མ་རྩར་སེམས་དུལ་བ་དགོས། སེམས་ལ་ཞི་བདེ་ཡོད་ན་འཛམ་གླིང་ལ་ཞི་བདེ་ཡོང་ཐུབ་པ་ཞིག་རེད། སེམས་ལ་ཞི་བདེ་མེད་པར་ཁ་ནས་ཞི་བདེ་ཞི་བདེ་ཞེས་བརྗོད་པས་ཕན་ཐོགས་མེད།
ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་དུ་ངོས་ལ་མོས་པ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོ་ཚང་མ་འཆམ་པོ་དང་མཐུན་པོ། མི་རིགས་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་བརྩེ་བ་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད་ཅེས་ངོས་ཀྱིས་བཤད་བཞིན་ཡོད། རྒྱ་གར་དུ་བཙན་བྱོལ་བ་བྱས་ཏེ་སྡོད་བཞིན་ཡོད་པས་ལུང་པ་འདྲ་མིན་གྱི་མི་ལ་ཐུག་གི་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ཁྲོད་ཚན་རིག་པའང་མང་པོར་ཐུག་གི་ཡོད། ཚན་རིག་པའི་ནང་ནས་སེམས་ཁམས་རིག་པའི་སྐོར་གྱི་ཚན་རིག་པར་ཐུག་པ་ནི་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་འདུག ང་ཚོའི་ནང་པའི་གཞུང་དུ་སེམས་ཁམས་རིག་པའི་སྐོར་ལ་འགྲེལ་བཤད་མང་པོ་ཡོད། ཚན་རིག་པས་སེམས་ཁམས་རིག་པའི་སྐོར་བཤད་པ་དེ་ང་ཚོར་གོ་བསྡུར་བྱེད་པར་ཧ་ཅང་ཕན་ཐོགས་འདུག སེམས་ཁམས་རིག་པ་ཚན་རིག་པས་བཤད་པ་དང་། ཀླད་པའི་ཚན་རིག་པ་ཚོས་བཤད་བཞིན་པ་དེ་དག་ང་ཚོའི་དཔེ་ཆའི་ནང་བཤད་པ་ལ་གོ་བསྡུར་ལ་ཧ་ཅང་ཕན་ཐོགས་འདུག རྒྱ་གར་རང་དབང་ལུང་པ་དང་། ཆོས་ལུགས་འདྲ་མི་འདྲའི་མི་སྣ་ཡོད་པས་སེམས་ཁམས་རིག་པའི་ཚན་རིག་པ་ཚོར་དཀའ་ངལ་གང་ཡང་མེད་པར་འཕྲད་ཀྱི་ཡོད། ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་འདུག ཅེས་བཀའ་སློབ་སྩལ་རྗེས་རྒྱ་རིགས་ཚན་རིག་པ་ཚོ་དང་ལྷན་དུ་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གྱི་ལམ་ནས་བགྲོ་གླེང་གནང་ཡོད་པ་དང་།
རྒྱའི་ཚན་རིག་པ་ཞིག་གིས། སྤྱིར་ཚན་རིག་པ་སྤྱི་ཡོངས་ནས་ཤེས་པ་ནི་ཀླད་པའི་ཆ་ཤས་སུ་འདོད་ཀྱང་། དེང་སང་ཚན་རིག་པ་གྲགས་ཅན་འགའ་ཞིག་གིས་ཤེས་པ་ཀླད་པའི་ཆ་ཤས་སུ་འདོད་ཀྱི་མེད། ནང་པ་ལྟར་ན། ཤེས་པ་ཕྲ་མོ་དེ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་དང་། འཁོར་འདས་གཉིས་ཀྱི་རྩ་བར་འདོད་དམ། ཞེས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར།
༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བཀའ་ལན་སྩལ་དོན། ང་ཚོའི་ཤེས་པ་ཟེར་བ་ནི་ལུས་དང་སེམས་སུ་ཕྱེས་པའི་སེམས་ཀྱི་ཐོག་ཏུ་སླེབས་ཡོང་དུས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྒོ་ལྔའི་ཤེས་པ་དང་། ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཞེས་ཤེས་པ་སྣ་ཚོགས་ཡོད། ཤེས་པ་ཇེ་གསལ་དུ་འགྲོ་བ་དང་། ཤེས་པ་བརྟན་པོ་ཡོང་བ་ལ་སྒོམ་བརྒྱབ་ན་ཧ་ཅང་ཕན་གྱི་འདུག ངོས་ཀྱིས་ཞོགས་པ་རེ་བཞིན་གཉིད་སད་པ་དང་སྒོམ་ཅུང་ཙམ་རྒྱག་གི་ཡོད། དེ་ཡིས་བསམ་བློ་གསལ་ཏུ་འགྲོ་བ་ལ་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་འདུག ཤེས་པ་གསལ་པོ་བྱུང་ན་དཔྱད་པ་བྱེད་པ་ལ་ནུས་པ་ཆེ་བ་འདུག ནཱ་ལེནྡྲའི་མཁས་པ་ཚོས་ནང་པའི་ཚད་མ་རིག་པ་གསུང་སྐབས་དཔྱད་པ་བྱེད་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོར་བརྩིས་ཡོད། ངོས་རང་ནཱ་གཱརྫུ་ན་དང་། ཨཱརྱ་སཾ་ག་སོགས་ཀྱི་རྗེས་འབྲང་ཆགས་ཡོད། དཔྱད་པ་བྱ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོར་བརྩི་དགོས། ཆོས་ཕྱོགས་ནས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ཐོག་ནས་དཔྱད་པ་བྱེད་པའི་རིགས་པའི་འགྲོ་སྟངས་དེ་ཚན་རིག་གི་ཐོག་ལ་འཁྱེར་དུས་གཉིས་ཀར་ཕན་ཐོགས་འདུག ངོས་ཀྱི་སར་སྐད་ཆ་འདྲི་མཁན་ཚན་རིག་པ་མང་པོ་ཡོང་གི་འདུག ཚན་རིག་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་སེམས་ཁམས་རིག་པའི་ཚན་རིག་པར་ཐུག་དུས་ངོས་ཀྱང་ཚན་རིག་པ་ཞིག་ཀྱང་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། སེམས་ཁམས་རིག་པའི་ནང་དུ་ཤེས་པ་ཕྲ་རགས་ཀྱི་སྐད་ཆ་མང་པོ་བཤད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ལ་ཞིབ་ཚགས་པོའི་ཐོག་ནས་དཔེ་ཆའི་ནང་བཤད་བཞིན་པ་ལ་ཁུངས་བཅོལ་དགོས་པ་ཆགས་ཀྱི་འདུག མངོན་པ་མཛོད་ནི་དེ་ཙམ་གནད་འགག་ཅིག་ཏུ་མཐོང་གི་མི་འདུག དབུ་མ་དང་ཕར་ཕྱིན་ནི་ཤེས་བྱའི་གནད་གཙོ་བོ་རིགས་པའི་ལམ་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པར་ཧ་ལས་པ་ཞིག་རེད། ཅེས་དང་།
གཞན་ཡང་། སྟོང་པ་རྟེན་འབྱུང་གི་རྣམ་གཞག་དང་རང་གི་འདོད་མོས་ལྟར་བྱེད་ཆོག་པར་འདོད་པ་གཉིས་ལ་འགལ་བ་ཡོད་དམ། ཅི་སྟེ་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ན། ཚེ་འདིར་འབད་པ་བྱས་པ་ཐམས་ཅད་དོན་མེད་དུ་མི་འགྱུར་རམ། ཞེས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་བཀའ་ལན་སྩལ་དོན།
སྟོང་པ་དང་རྟེན་འབྱུང་ལས། སྟོང་པ་ནི་གང་ཡང་མེད་པའི་སྐད་ཆ་མ་རེད། བརྟེན་ནས་གྲུབ་པ་ཞིག་མ་གཏོགས་ཆོས་གང་དང་གང་ཡིན་ནའང་ཆོས་གཞན་ལ་མ་རྟེན་པར་རང་དབང་གིས་གྲུབ་པ་གཅིག་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་རེད། བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་ནི་རང་ངོས་ནས་གྲུབ་མེད་པ་དང་། རང་ངོས་ནས་གྲུབ་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པར་ལྟོས་པའི་སྒོ་ནས་གྲུབ་པ་ཤ་སྟག་ལས་མི་འདུག དེར་བརྟེན། རྟེན་འབྱུང་ཟེར་བ་བཤད་ཀྱི་ཡོད། ངོས་ཀྱིས་སྟོང་ཉིད་མང་པོ་སྒོམ་བཞིན་ཡོད། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་སྐོར་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་དུས་དངོས་གནས་དྲང་གནས་སེམས་ལྷོད་ལྷོད་ཆགས་ཀྱི་འདུག སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་ཟེར་བ་འདི་ནི་ཚན་རིག་པ་དང་། སྨན་པ་སོགས་གང་ལའང་ཧ་ཅང་རྒྱ་ཆེན་པོ་རེད།
ང་ཚོར་བདེ་སྡུག་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ཆོས་རྣམས་བསམ་བློ་དང་འབྲེལ་བ་འདུག ང་ཚོའི་བསམ་བློ་དང་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཤེས་བྱའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། དེ་དག་ང་ཚོའི་ཤེས་པ་དང་ཐད་ཀར་འབྲེལ་བ་མི་འདུག དེར་བརྟེན། ནཱ་ལེནྡྲའི་འགྲོ་སྟངས་ནི་ག་ཚོད་ཐུབ་ཐུབ་ཀྱིས་དཔྱད་པ་བྱས་ནས་འགྲོ་རྒྱུ་ཞིག་བཤད་བཞིན་ཡོད། ང་ཚོས་གཟུགས། ཤེས་པ། ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་ཅེས་བཤད་ཀྱི་ཡོད། དེང་སང་ཚན་རིག་པ་ཚོས་སེམས་ཁམས་རིག་པའི་སྐོར་ལ་གང་ལ་གང་འཚམ་ཞིག་བཤད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡིས་ཤེས་པའི་འགྲོ་སྟངས་རྫོགས་པར་བཤད་ཐུབ་ཀྱི་མ་རེད། ཤེས་པའི་རྣམ་གཞག་ཞིབ་ཚགས་པོ་བཤད་པ་ལ་སྒོམ་གལ་ཆེན་པོ་འདུག ཤེས་པ་ཕྲ་རགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཕྱེས་ནས་སྒོམ་སྟངས་ལ་སྔགས་ཕྱོགས་སུ་ཧ་ཅང་ཞིབ་ཚགས་པོ་འདུག ངོས་ཀྱིས་ཉིན་ལྟར་སྒོམ་བརྒྱབ་ནས་བསམ་བློ་གཏོང་གི་ཡོད། ཅེས་དང་།
གཞན་ཡང་། དེང་དུས་མཁས་པ་འགས། འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལོགས་སུ་དབྱེར་མེད་པར་གཅིག་ཡིན་པར་འདོད་ཀྱིན་ཡོད། ནང་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཤི་ནས་ཤེས་པ་ཕྲ་མོ་ལུས་ལས་ཟུར་དུ་རང་སྐྱ་བར་གནས་པ་ལྟ་བུར་འདོད་པ་གཉིས་མི་འགལ་ལམ། ཞེས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་པར་བཀའ་ལན་སྩལ་དོན།
དེ་འདྲ་མ་རེད། གང་ལྟར་ཤེས་པ་དང་གཟུགས་ཅན་གཉིས་ཁ་ཁ་རེད། བདེ་སྡུག་ནི་ཤེས་པ་དང་འབྲེལ་བ་འདུག ཤེས་པ་མ་ཡིན་པའི་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ནང་དུ་བདེ་སྡུག་བཤད་རྒྱུ་ཁག་པོ་རེད། ཤེས་པ་ནི་མྱོང་བ་རེད། མྱོང་བ་ལ་བདེ་སྡུག་ཡོང་བཞིན་པ་ནི་ཤེས་པའི་ཐོག་ནས་ཡོང་གི་ཡོད། ཤེས་པ་ལ་སད་དུས་ཀྱི་ཤེས་པ་དང་། གཉིད་དུས་ཀྱི་ཤེས་པ། རྨི་ལམ་དུས་ཀྱི་ཤེས་པ་ཞེས་ཤེས་པའི་གནས་སྐབས་མི་འདྲ་བ་འདུག ཤེས་པ་ཕྲ་རགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དེ་སྒོམ་གྱི་ཐོག་ནས་ཕྱེས་ཐུབ་ཀྱི་འདུག ངོས་ཀྱིས་སྒོམ་བརྒྱབ་ནས་ཤེས་པ་ཅུང་ཙམ་ཕྲ་རུ་ཕྱིན་ནས་ཤེས་པ་ཕྲ་མོའི་ཉམས་མྱོང་ཅུང་ཙམ་སླེབས་ཡོང་གི་འདུག ཤེས་པ་ཕྲ་མོ་མངོན་དུ་གྱུར་ཐུབ་པ་བྱུང་སྟེ། ཤེས་པ་དེ་དགེ་བ་ལ་བསྒྱུར་ཐུབ་ན་ཤུགས་ཆེ་བ་འདུག ཤེས་པ་རགས་པ་དགེ་བ་ཆགས་པ་དང་། ཤེས་པ་ཕྲ་མོ་དགེ་བ་ཆགས་གཉིས་ལས་ཤེས་པ་ཕྲ་མོ་དགེ་བ་ཆགས་པ་ལ་ནུས་པ་ཆེ་བ་ཡོད། འཆི་བ་འོད་གསལ་དེ་དགེ་བ་ལ་བསྒྱུར་ཐུབ་པ་ནི་ཉམས་ལེན་ཟབ་ཤོས་ཤིག་རེད། སྔགས་གྱི་གཞུང་ནས་སྐུ་གསུམ་ལམ་འཁྱེར་ཟེར་བ་དེ་རེད། སྐུ་གསུམ་ལམ་འཁྱེར་ངོས་ཀྱིས་ཉིན་ལྟར་སྒོམ་བཞིན་ཡོད། ཐ་མ་འཆི་ཁར་འོད་གསལ་ཐིམ་རིམ་བཞིན་བཞག་ནས། འོད་གསལ་སྒང་ལ་གནས་ཐུབ་པ་ཞིག་དགའ་རབ་ཚོད་དཔག་ཐུབ་ཀྱི་འདུག ཅེས་བཀའ་སློབ་སྩལ་ཡོད། གཞན་ཡང་། ཉིན་འདིར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཨི་ཊ་ལི་དང་འཇར་མ་ནིའི་གཞུང་ཚབ་མི་སྣ་ཁག་གཅིག་ལའང་མཇལ་ཁ་སྩལ་ཡོད།