སྤྱི་བཤད།
དེ་རིང་འདིར་ཆོས་གྲོགས་ཚོར་ཆོས་འབྲེལ་བྱེད་རྒྱུ་རེད། སྔོན་ལ་ཁྱོད་ཚོ་ཕྲུ་གུ་ཚོས་རྩོད་པ་རྩོད་པར་ངོས་རང་ཧ་ཅང་དགའ་བོ་བྱུང་། བསྡུས་གྲྭའི་རིགས་ལམ་སྦྱོང་བ་ནི་བློ་གྲོས་ཀྱི་མིག་འབྱེད་པའི་ལྡེ་མིག་ལྟ་བུ་རེད། ཁྱོད་རང་ཕྲུ་གུ་ཚོས་འདི་ལྟར་རྨང་གཞི་བཙུགས་ནས་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ཞེས་པ་ནི་རིགས་པའི་ལམ་ནས་དཔྱད་པ་བྱས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ལས། དཀོན་མཆོག་གིས་གསུངས་པ་རེད་ཅེས་པ་ལྟ་བུ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་རེད་ཟེར་བུ་ལྟ་བུར་ཡིད་ཆེས་བྱས་ཏེ་འགྲོ་དགོས་པ་ཞིག་མ་རེད། གང་ལྟར་ང་ཚོའི་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་སྤྱི་དང་། ལྷག་པར་དུ་དཔལ་ནཱ་ལེནྡྲའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ནི་དཔྱད་པ་བྱས་ནས་འགྲོ་དགོས་པ་ཞིག་རེད། དེར་བརྟེན། ཁྱོད་རང་ཕྲུ་གུ་ཚོས་འདིར་རིགས་ལམ་རྟགས་གསལ་བཏང་བ་ནི་ཐོག་མར་རིག་པའི་སྒོ་འབྱེད་བྱས་པ་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་རེད། རྟགས་གསལ་གཏོང་མཁན་ཕྲུ་གུ་ཚོར་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་དང་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།
འདིར་ཆོས་འབྲེལ་ཉིན་གསུམ་རིང་རེད། ཉིན་དང་པོ་དང་གཉིས་པར་སྤྱོད་འཇུག་ལ་བཤད་པ་ཐོར་ཙམ་རེ་བྱས་ཏེ་བཤད་རྒྱུ་དང་། ཉིན་གསུམ་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་དབང་ཆེན་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ལྟར་ཡིན། ད་ལྟ་བཤད་མ་ཐག་པ་ལྟར་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ནི་དཔྱད་པ་བྱས་ཏེ་འགྲོ་དགོས་པ་ཞིག་རེད། སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་ལེགས་སྦྱར་གྱི་ཆོས་བརྒྱུད་དཔལ་ནཱ་ལེནྡྲ་ནས་བརྒྱུད་པ་ནི་རིགས་པས་དཔྱད་པ་བྱས་ནས་འགྲོ་བ་ཞིག་རེད། དེང་སང་ནུབ་ཕྱོགས་པའི་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཚོས་ཀྱང་དཔྱད་པ་བྱེད་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོར་རྩི་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོར་ཕ་མེས་ནས་དཔྱད་པ་བྱེད་པའི་གོམས་གཤིས་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། ངོས་རང་ལ་ཆ་བཞག་ན་ནུབ་ཕྱོགས་པའི་ཚན་རིག་པ་དང་ལྟ་གྲུབ་མཁས་པའི་མཉམ་དུ་སྐད་ཆ་བཤད་རྒྱུར་ཧ་ཅང་དགའ་བོ་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ནུབ་ཕྱོགས་པ་ཚོས་དད་པ་གཅིག་པུ་མིན་པར་དཔྱད་པ་བྱེད་རྒྱུ་ལ་ཧ་ཅང་དགའ་བོ་བྱེད་ཀྱི་འདུག ནུབ་ཕྱོགས་རང་ལ་ཡོད་པའི་ཆོས་ལུགས་རྣམས་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་རེད། ཡིན་ནའང་། དཀོན་མཆོག་གི་དགོངས་པ་རེད། ཨར་ལཱ་ཡི་དགོངས་པ་རེད་ཅེས་འགྲོ་བ་མ་གཏོགས་དཔྱད་པ་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཙམ་མི་འདུག དེར་བརྟེན། ནུབ་ཕྱོགས་པའི་ཚན་རིག་པ་དང་མཁས་དབང་ཚོས་དཔྱད་པ་བྱེད་རྒྱུ་ལ་ཧ་ཅང་དགའ་པོ་བྱེད་ཀྱི་འདུག ང་ཚོའི་ཕ་མེས་ནས་བོད་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་སུ་མཁན་ཆེན་ཞི་བ་འཚོ་གཙོ་བོར་གྱུར་བའི་སྔོན་གྱི་སྐྱེས་བུ་ཚོས་ཚད་མའི་གཞུང་ལ་སྦྱངས་ནས་རིགས་པས་དཔྱད་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོར་བརྩིས་ཡོད། དེ་རིང་འདིར་ཕྲུ་གུ་ཚོས་རྟགས་གསལ་བཏང་བ་ནི་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
དང་པོ། སེམས་པ་བཟང་པོ་ལས་བདེ་སྐྱིད་འབྱུང་བ།
བསྟན་པ་འདི་ལ་སྟོན་པ་གཉིས་པར་གྲགས་པ་སློབ་དཔོན་ཟླ་བ་གྲགས་པས་བསྟན་བཅོས་དབུ་མ་འཇུག་པ་བརྩམས་ཤིང་མཆོད་བརྗོད་དུ། གང་ཕྱིར་བརྩེ་ཉིད་རྒྱལ་བའི་ལོ་ཏོག་ཕུན་ཚོགས་འདིའི།། ས་བོན་དང་ནི་སྤེལ་ལ་ཆུ་འདྲ་ཡུན་རིང་དུ།། ལོངས་སྤྱོད་གནས་ལ་སྨིན་པ་ལྟ་བུར་འདོད་གྱུར་པ།། དེ་ཕྱིར་བདག་གིས་ཐོག་མར་སྙིང་རྗེར་བསྟོད་པར་བགྱི།། ཞེས་མཆོད་བརྗོད་ཀྱི་ཡུལ་སངས་རྒྱས་ཆོས་དགེ་འདུན་ལ་དམིགས་སུ་བཀར་ནས་མཆོད་པར་བརྗོད་པ་མ་མཛད་པར་སྙིང་རྗེ་ལ་མཆོད་བརྗོད་མཛད་པ་ནི་ཧ་ཅང་གནད་འགག་ཆེན་པོ་རེད། སྙིང་རྗེ་ནི་ཆོས་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
འཛམ་གླིང་འདིའི་སྟེང་གི་ཆོས་ལུགས་ཚང་མས་བརྩེ་བ་ནི་བསླབ་བྱའི་གཙོ་བོར་གསུངས་འདུག སེམས་ཅན་ལ་མངལ་སྐྱེས་དང་སྒོང་སྐྱེས། རྫུས་སྐྱེས་བཅས་སྐྱེ་གནས་མི་འདྲ་བ་ཡོད། རྫུས་སྐྱེས་མི་ཤེས་ཀྱང་མངལ་སྐྱེས་དང་སྒོང་སྐྱེས་གཉིས་ལ་མ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། མས་བརྩེ་བ་བྱེད་པ་དང་བུ་ཕྲུག་གིས་ཀྱང་སྐྱེས་ཙམ་ཉིད་ནས་མའི་བརྩེ་བ་དང་དུ་ལེན་པ་ཆོས་ཉིད་རེད། དེར་བརྟེན། ངོས་ཀྱིས་འདི་ནམ་རྒྱུན་བཤད་བཞིན་ཡོད། ང་ཚོའི་མི་ཚེ་ཐོག་མར་མ་ཡི་བརྩེ་བའི་འོག་ནས་མགོ་ཚུགས་པ་དང་། ང་ཚོ་མི་ཚེ་གང་བོར་སེམས་པ་བཟང་པོ་བྱེད་རྒྱུ་ནི་མི་ཚེའི་སྙིང་པོའམ་མི་ཚེ་དོན་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོང་བའི་ཆེད་དུ་རེད། མི་ཚེ་དོན་དང་ལྡན་པའམ་སེམས་སྐྱིད་པོ་དང་བག་ཕེབས་པོ་བྱེད་པ་ལ་སེམས་བཟང་པོ་བྱེད་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། འཛམ་གླིང་འདིར་ཆོས་ལུགས་མི་འདྲ་བ་ཚོར་ལྟ་གྲུབ་མི་འདྲ་བ་ཡོད་ཀྱང་། ཚང་མས་འཚེ་མེད་ཞི་བ་དང་སྙིང་རྗེ་བཤད་བཞིན་ཡོད་ལ། ང་ཚོར་ཡང་སྙིང་རྗེའི་ཉམས་ལེན་གལ་ཆེ་ཤོས་ཆགས་ཡོད། ང་ཚོའི་མི་ཚེ་མགོ་འཛུགས་དུས་མའི་བརྩེ་བའི་ཐོག་ནས་མགོ་ཚུགས་པ་དང་། འཆི་བའི་སྐབས་སུ་རང་གི་མཐའ་སྐོར་ལ་བརྩེ་སེམས་ཡོད་པའི་གྲོགས་པོ་ཚོས་བསྐོར་བསྡད་པ་ཡིན་ན་སེམས་སྐྱིད་པོ་ཡོང་གི་རེད། སེམས་པ་བཟང་པོ་དང་བརྩེ་བ་བྱེད་པ་ནི་མི་ཚེའི་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
མི་ནི་ཁེར་རྐྱང་གིས་སྡོད་མི་ཐུབ་པར་སྤྱི་ཚོགས་ལ་བརྟེན་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྡོད་དགོས་པས་སྤྱི་ཚོགས་ལ་སེམས་པ་བཟང་པོ་བྱེད་པ་དང་། ཚང་མར་འཆམ་པོ་བྱས་ཏེ་བསྡད་པ་ཡིན་ན་མི་ཚེ་སྐྱིད་པོ་ཡོང་གི་རེད། མིའི་རང་བཞིན་ལྷན་སྐྱེས་ལ་སྤྱི་ཚོགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ཡང་། སྤྱི་ཚོགས་ལ་དོ་སྣང་མེད་པར་སོ་སོ་གཅིག་པུར་བསམ་བློ་བཏང་ནས་བསྡད་ཚེ་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ལ་རན་གྱི་མེད། དེར་བརྟེན། སེམས་པ་བཟང་པོ་དང་། མི་ཚང་མར་འཆམ་པོ་བྱེད་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། བསམ་པ་བཟང་ན་ས་དང་ལམ་ཡང་བཟང་།། བསམ་པ་ངན་ན་ས་དང་ལམ་ཡང་ངན།། ཐམས་ཅད་བསམ་པ་དག་ལ་རག་ལས་པས།། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་སེམས་པ་བཟང་པོ་བྱེད་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
ངོས་རང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྗེས་འབྲང་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་ཞིག་དང་། ཉིན་རེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བར་བསམ་བློ་གཏོང་བཞིན་ཡོད། ཞོགས་པ་ཡར་ལངས་པ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་བསམ་བློ་བཏང་། བྱང་ཆུབ་ཅེས་པའི་ཐོག་ནས་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བར་བསམ་བློ་བཏང་ནས་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། དེས་ཉིན་ཞག་ཕྲུགས་གཅིག་དེ་སེམས་ལྷོད་ལྷོད་ཡོང་གི་འདུག ཧ་ཅང་རྩ་ཆེན་པོ་རེད། སེམས་སྐྱིད་པོ་བྱུང་ན་གཟུགས་པོ་ཡང་བདེ། སྒྲོལ་དཀར་གྱི་ཚེ་སྒྲུབ་དང་ཚེ་དཔག་མེད་ཀྱི་ཚེ་སྒྲུབ་སོགས་ཧ་ཅང་ཤུགས་ཆེན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ནའང་སེམས་ལ་ང་རྒྱལ་དང་ཁོང་ཁྲོ། ཕྲག་དོག་བཅས་ཡོད་པ་ཡིན་ན་ཚེ་སྒྲུབ་ག་ཚོད་བྱས་ཀྱང་ཕན་ཐོགས་མེད། དངོས་གནས་སེམས་པ་བཟང་པོ་དང་ཀུན་ལ་ཕན་སེམས་ཡག་པོ་ཞིག་བྱུང་ན་ཚེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཚབ་རེད། དེར་བརྟེན། ང་ཚོ་ཚང་མ་སྤྱི་ཚོགས་ལ་བརྟེན་ཡོད་པ་དང་། གང་ལ་བརྟེན་སའི་སྤྱི་ཚོགས་དེར་དངོས་གནས་སེམས་པ་བཟང་པོ་དང་ཕན་སེམས་བྱེད་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
ད་ལྟ་བཤད་མ་ཐག་པ་ལྟར། ངོས་རང་ལ་མཚོན་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོར་རྩི་བཞིན་ཡོད། དེས་སེམས་ལྷོད་ལྷོད་ཆགས་ཀྱི་འདུག སོ་སོར་གནོད་པ་སྐྱེལ་མཁན་གྱི་དགྲ་བོ་ཟེར་དགོས་སམ། རང་ལ་གནོད་པ་བྱེད་མཁན་དག་བཤེས་ལ་བརྟེན་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་བརྩེ་སེམས་སྒོམ་དགོས། ངོས་རང་ལ་ཆ་བཞག་ན་བོད་ནང་དུ་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་མི་གུང་ཁྲན་གྱིས་ཧ་ཅང་དཀའ་ངལ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་། བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་བརྩེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཕན་བཏགས་ན་བསམ་པ་ཞིག་ལས་ཁོང་ཁྲོ་ཟ་བ་དང་། དེ་ལ་ང་རྒྱལ་དང་ཕྲག་དོག་བྱེད་པ་ཕལ་ཆེར་ཡོང་གི་མི་འདུག དེའི་འབྲས་བུར་ངོས་རང་གི་སེམས་བཟང་པོ་དང་སེམས་སྐྱིད་པོ་ཞིག་དང་། སོ་སོ་བསམ་པ་རྣམ་དག་གིས་སྡོད་དུས་རིམ་བཞིན་རྒྱ་རིགས་ནས་མང་པོ་ཞིག་གིས་དགའ་བོ་བྱེད་ཀྱི་འདུག མིས་ཚུར་གནོད་པ་བྱས་པ་ལ་གནོད་ལན་གནོད་པས་འཇལ་ན་དཀའ་ངལ་ལ་རྫོགས་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད། དེར་བརྟེན། སེམས་པ་བཟང་པོ་བྱེད་རྒྱུ་ནི་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད།
གཉིས་པ། སེམས་བཟང་གིས་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་བསྐྲུན་པ།
མི་ཞིག་ཡིན་ཕྱིན་ཆད་སྤྱི་ཚོགས་ལ་བརྟེན་ཡོད། སྤྱི་ཚོགས་དེའི་ནང་སེམས་པ་བཟང་པོ་བྱས་ཏེ་ཚང་མར་མཐུན་པོ་དང་། ཁྱིམ་མཚེས་ཚང་མར་གྲོགས་པོ་བྱས་ཏེ་འཚོ་ཐུབ་ན་སོ་སོའི་མི་ཚེ་སྐྱིད་པོ་ཡོང་གི་རེད། སོ་སོ་གང་དུ་གནས་སའམ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་འཚོ་དགོས་པའི་སྤྱི་ཚོགས་དེ་ལ་ང་རྒྱལ་དང་ཕྲག་དོག་སོགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་སོ་སོའི་སྤྱི་ཚོགས་དགྲ་ལྟ་བུར་མཐོང་བ་ཡིན་ན་སྐྱིད་པོ་ཡོང་ཐབས་མེད། དེར་བརྟེན། སྤྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད། ཡང་སྒོས་འཛམ་གླིང་འདིའི་ཐོག་གི་སེམས་ཅན། བྱེ་བྲག་ཏུ་སོ་སོ་གང་དུ་གནས་སའི་ཁྱིམ་མཚེས་ཚོར་བརྩེ་བའི་འདུ་ཤེས་དང་གྲོགས་པོའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཐོག་ནས་སྡོད་ཐུབ་ན་སྤྱི་ཚོགས་ཡོངས་སྐྱིད་པོ་ཡོང་གི་རེད།
ང་ཚོ་ཚང་མས་ཁ་ནས་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་ཟེར་བཞིན་ཡོད། འཛམ་གླིང་ཞི་བདེའི་རྩ་བ་ནི་སེམས་པ་བཟང་པོ་བྱེད་རྒྱུ་དེ་རེད། ཀུན་ལ་ཕན་སེམས་བྱེད་རྒྱུ་བྱུང་ན་སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེ་བརྒྱུད་ནས་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་ཡོང་བ་དང་། སེམས་ལ་ང་རྒྱལ་དང་ཕྲག་དོག འཇིགས་སྣང་བཅས་ཡོད་ཚེ་གོ་མཚོན་ལ་དང་དོད་བྱས་ཏེ་འཛམ་གླིང་འདིར་འགྲོ་སོང་ཚད་མེད་པ་བཏང་ནས་གོ་ལག་བཟོ་བ་སོགས་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཡོང་གི་ཡོད། བསམ་བློའི་ནང་ཀུན་ལ་ཕན་སེམས་གཙོ་བོ་བྱེད་པ་ཞིག་ཡོད་ཚེ་གོ་ལག་བཟོ་བ་སོགས་ཡོང་གི་མ་རེད། སེམས་ནང་རང་གཅེས་འཛིན་ཧ་ཅང་དམ་པོར་བསྡད་ཚེ་གཡས་ཕྱོགས་ལ་བལྟས་ནས་འདིས་ང་ལ་གནོད་པ་བསྐྱལ་མི་ཡོང་ངམ་བསམ། གཡོན་ཕྱོགས་ལ་བལྟས་ནས་འདིས་ང་ལ་གནོད་བསྐྱལ་མི་ཡོང་ངམ་བསམ་པའི་ཐོག་ནས་གོ་མཚོན་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་པ་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཡོང་གི་འདུག ང་ཚོ་དུས་རབས་ཉེར་གཅིག་པ་འདི་བར་ལོ་བཅུ་གྲངས་མང་པོའི་རིང་གོ་མཚོན་ལ་དང་དོད་བྱས་ཏེ་བསྡད་པ་རེད། ཁ་ནས་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་ཞེས་ཡང་ཡང་བརྗོད་ཀྱང་སེམས་པ་ཞི་བདེ་བཟོ་མ་ཐུབ་ན་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་ཡོང་ཐབས་མེད།
སེམས་བཟང་པོ་བྱ་རྒྱུ་ནི་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན་པས་འཛམ་གླིང་འདིའི་ཆོས་ལུགས་ཚང་མས་སེམས་པ་བཟང་པོ་བྱེད་དགོས་པ་གསུངས་ཡོད། སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་སྤྱི་དང་། ལྷག་པར་ནཱ་ལེནྡྲའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཀྱིས་སེམས་པ་བཟང་པོ་བྱེད་པ་ནི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཐོག་ནས་བཟོ་རྒྱུ་དང་། ཁོང་ཁྲོ་མ་ལངས་ན་དཀོན་མཆོག་དགྱེས་པོ་ཡོང་གི་རེད་ཟེར་བ་ལྟ་བུ་མིན་པར། བསམ་བློ་བཏང་ནས་གནོད་བྱེད་ཀྱི་དགྲ་བོ་དེ་བརྩེ་བའི་ཡུལ་མཆོག་ཏུ་བལྟ་བའི་བློ་གོམས་ཚེ་སྣང་སྲིད་གཉེན་ལ་འཆར་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡོང་གི་རེད། དེ་ཡང་ངོས་རང་གིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ཉམས་ལེན་རྒྱུན་དུ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། དེ་ཡང་བདག་གཞན་མཉམ་བརྗེའི་བློ་གཙོ་བོར་བསམ་བློ་གཏོང་གི་ཡོད། དེར་བརྟེན། སྣང་སྲིད་གཉེན་ལ་འཆར་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡོང་གི་འདུག དེ་དག་དཔེ་ཆའི་ནང་དུ་བཤད་པ་གཅིག་པུ་མ་ཡིན་པར་སོ་སོས་བསམ་བློ་གཏོང་དུས་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱིས་སྣང་སྲིད་གཉེན་ལ་ཤར་བ་ཞིག་ཡོང་གི་འདུག
གསུམ་པ། འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ཐབས་ལམ་ལ་བརྟེན་པའི་བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད།
ལྷག་པར་དུ་ལ་དྭགས་ས་ཁུལ་རྣམས་བོད་དང་ས་འབྲེལ་ཆགས་ཡོད་པས་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཀྱི་ཆོས་གྲོགས་ཚོ་སེམས་པ་བཟང་པོ་བྱེད་པ་ཞིག་བྱུང་བ་ཡིན་ན་བོད་ཀྱི་བསྟན་སྲིད་ཀྱི་དོན་ལའང་ཏན་ཏན་ཕན་གྱི་རེད། ངོས་ལ་བོད་རྒྱ་ཆེའི་མི་མང་གིས་རེ་བ་རྒྱག་པ་དང་། བློ་སྐྱེལ་གྱི་ཡོད་པ་རེད། དེར་བརྟེན། ངོས་ཀྱིས་བོད་རྒྱ་ཆེའི་མི་མང་ལ་དྲག་པོའི་ཐོག་ནས་འཛིང་དགོས་ཞེས་ནམ་ཡང་བཤད་ཀྱི་མ་རེད། སེམས་པ་བཟང་པོ་བྱེད་དགོས། སེམས་པ་བཟང་པོའི་གཏིང་ལ་སྙིང་སྟོབས་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོར་དཀའ་ངལ་ག་ཚོད་ཡོད་ནའང་སེམས་པ་བཟང་པོ་དང་འབྲེལ་བའི་སྙིང་སྟོབས་དེ་ཡོད་ན་འགྱུར་བ་ཏན་ཏན་འགྲོ་གི་རེད། འདས་པའི་ལོ་ཁ་ཤས་ནང་རྒྱ་ནག་ལ་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་འགྲོ་བཞིན་འདུག དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ལ་གུང་ཁྲན་རིང་ལུགས་ཀྱི་གཅིག་སྡུད་ཟེར་བ་ནི་དུས་ཚོད་ཡོལ་ཚར་བ་རེད། མའོ་སི་ཁོ་རུ་སི་ཏ་ལེན་གྱི་སྐབས་ནས་བཟུང་རིམ་བཞིན་འགྱུར་བ་ཕྱིན་ཟིན་པ་རེད། ད་ལྟ་འཛམ་གླིང་གི་ཤར་ནུབ་ལྷོ་བྱང་གང་དུ་ཡིན་ནའང་མང་གཙོ་ཡོང་བཞིན་ཡོད། དེར་བརྟེན། དོན་ལྡན་གྱི་མང་གཙོ་ཡག་པོ་ཞིག་ཡོང་བ་ལ་སེམས་པ་བཟང་པོ་བྱེད་དགོས། མི་ཀུན་ལ་ཕན་སེམས་བྱེད་པ་དང་། བརྣབ་སེམས་གནོད་སེམས། རེ་དོགས་ཀྱི་གོང་བུ་བྱས་ནས་མ་བསྡད་པར་ཀུན་ལ་བརྩེ་སེམས་བྱས་ཏེ་བསྡད་པ་ཡིན་ན་དངོས་གནས་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་ཡོང་གི་རེད། དེར་བརྟེན། འཛམ་གླིང་ལ་མི་དུང་ཕྱུར་བདུན་ཅུ་ལྷག་ཡོད་པ་རེད། དུང་ཕྱུར་བདུན་ཅུས་ཕན་ཚུན་ལ་བརྩེ་སེམས་བྱས་ཏེ་བསྡད་ན་དངོས་གནས་དྲང་གནས་ཞི་བདེའི་འཛམ་གླིང་ཞིག་བཟོ་ཐུབ། ཕན་ཚུན་ལ་དོགས་པ་དང་ཕྲག་དོག གོ་མཚོན་ལ་དང་དོད་བྱས་ཏེ་བསྡད་ཚེ་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་ནི་ཁ་ཙམ་ཚིག་ཙམ་ལས་ཡོང་ཐབས་མེད།
ངོས་རང་བོད་མིའི་མགོ་ཁྲིད་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་བཤད་ནའང་། བོད་རྒྱ་ཆེའི་མི་མང་གིས་ངོས་ལ་ཧ་ཅང་ཡིད་ཆེས་ཀྱིས་བློ་སྐྱེལ་ནས་བསྡད་ཡོད། ཁྱེད་ཚོ་ནུབ་ལ་དྭགས་ནས་ཤར་མོན་བར་གྱི་ས་ཁུལ་དེ་དག་གི་མི་སེམས་བྱམས་བརྩེ་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་སྙིང་སྟོབས་ཡག་པོ་འཛིན་ཐུབ་ན་དེས་བོད་ནང་དུ་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་རྒྱུར་ཁྱད་པར་ཡོད། ངོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་གོས་སྣམ་སྦྱར་གྱོན་མཁན་ཞིག་གིས་དམག་རྒྱག་དགོས་པ་དང་། འཛིང་དགོས་པ་རེད་ཅེས་ནམ་ཡང་བརྗོད་ཀྱི་མེད། ང་ཚོ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་འཚེ་བ་མེད་པའི་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་བདེན་པ་བདེན་ཐོག་ལ་འཁྱོལ་བར་བྱ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། དེང་སང་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་བྱུས་ལ་རིམ་བཞིན་འགྱུར་བ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་ནང་དུ་ནང་པ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག དེར་བརྟེན། ང་ཚོ་བོད་ཀྱི་བདེན་དོན་ལ་ཆ་བཞག་ནའང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བརྩེ་བས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ་འཚེ་བ་མེད་པའི་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་རང་གི་ཐོབ་ཐང་བརྩད་པ་ཡིན་ན་རིམ་བཞིན་བདེན་པའི་མཐའ་གསལ་གྱི་རེད། དེ་མིན་ངར་པོ་བྱས་ཏེ་འཛིང་དགོས་པ་རེད་ཅེས་ལབ་པ་ཡིན་ན་ཡོང་རྒྱུ་ཧ་ཅང་ཁག་པོ་རེད།
འཛམ་གླིང་ཞི་བདེའི་ཆ་ཤས་གཅིག་སྟེ། ང་ཚོ་བོད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ལ་ཆ་གཞག་ན་མཐའ་གཅིག་ཏུ་འཚེ་བ་མེད་པའི་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་བདེན་མཐའ་གསལ་བར་སེམས་ཐག་བཅད་ནས་འབད་བརྩོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པས་རིམ་བཞིན་འགྱུར་བ་ཏན་ཏན་འགྲོ་རྒྱུ་རེད། དེང་སང་རྒྱ་ནག་ཏུ་ནང་པའི་ཆོས་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་མཁན་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག ང་ཚོས་ཚན་རིག་ཀུན་བཏུས་དང་། ལྟ་གྲུབ་ཀུན་བཏུས་བོད་ཡིག་ཏུ་རྩོམ་སྒྲིག་བྱས་ཤིང་། དེ་ཨིན་ཡིག་དང་རྒྱ་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར་ཡོད། དེབ་དེ་དག་རྒྱ་ནག་གི་ཤེས་ཡོན་ཅན་ཚོར་རག་སྐབས་ཁོ་ཚོས་དམིགས་བསལ་གྱིས་དོ་སྣང་བྱེད་བཞིན་འདུག བོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་འདི་ནཱ་ལེནྡྲའི་ཆོས་བརྒྱུད་རེད་འདུག འཚེ་བ་མེད་པའི་ཞི་བདེའི་ཆོས་ངོ་མ་རེད་ཅེས་དགའ་བོ་བྱེད་ཀྱི་འདུག དེར་བརྟེན། ང་ཚོའི་བདེན་པ་བརྩེ་བའི་བསམ་པ་དང་། རྣམ་དཔྱོད་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་བདེན་པ་བདེན་ཐོག་ལ་འཁྱོལ་བར་བྱེད་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་ལས་དཀའ་ངལ་འཕྲད་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་འཛིང་དགོས་པ་དང་། དྲག་ཤུགས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་དགོས་པ་རེད་ཟེར་ན་མིག་རྒྱང་ཐུང་ཐུང་རེད། ང་ཚོ་དངོས་གནས་འཚེ་བ་མེད་པའི་ལམ་ལ་སྐྱོད་བཞིན་ཡོད་པ་འདིས་བོད་ཀྱི་བདེན་མཐའ་གསལ་རྒྱུར་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད། ཁྱེད་ཚོ་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་རྣམས་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་གཅིག་མཚུངས་རེད། དེ་ཁྱེད་ཚོའི་སེམས་ལ་ངེས་པ་བྱེད་དགོས། ང་ཚོས་འཚེ་བ་མེད་པའི་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱུ་མཚན་ལྡན་པའི་ཐོག་བསྐྱོད་དེ་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེར་ཞབས་འདེགས་སྒྲུབ་བཞིན་ཡོད།
དེང་སང་ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མཁས་པ་མང་པོ་ཞིག་གིས་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། འཚེ་བ་མེད་པ་ལ་དགའ་བོ་བྱེད་མཁན་ཇེ་མང་ནས་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། ཚན་རིག་པའི་ནང་ནས་སེམས་ཁམས་རིག་པ་བཤད་དུས་དཔལ་ནཱ་ལེནྡྲ་ནས་མཆེད་པའི་སེམས་ཁམས་རིག་པ་ཧ་ཅང་ཞིབ་ཚགས་པོ་དང་སྤུས་དག་པོ་ཡོད་པས་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཚན་རིག་པ་དང་མཁས་པ་ཚོས་ཆོས་ཀྱི་སྐད་ཆ་མིན་པར་སེམས་ཁམས་རིག་པའི་རྣམ་གཞག་ལ་དོ་སྣང་ཡོད་མཁན་མང་པོར་ངོས་རང་ཐེངས་མང་པོར་ཐུག་པ་དང་། ཧ་ཅང་དགའ་བོ་བྱེད་ཀྱི་འདུག ངོས་ཀྱིས་དེ་དག་ལ་ཆོས་ལུགས་སྤེལ་བའི་སྐད་ཆ་མིན་པར་སེམས་ཁམས་རིག་པ་ཅི་འདྲ་ཡིན་མིན་དང་། སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེ་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པའི་སྐོར་ཤེས་ཡོན་གྱི་འདུ་ཤེས་བཟུང་ནས་བགྲོ་གླེང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ཆོས་སྤེལ་བའི་སྐད་ཆ་གང་ཡང་མ་རེད། དོ་སྣང་བྱེད་མཁན་མང་ནས་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག
བཞི་པ། བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་འཕེལ་རིམ།
ལོ་རྒྱུས་རྙིང་པ་བཤད་ན་དགོས་པ་ཆེན་པོ་མི་འདུག་ཀྱང་། ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་རྒྱ་བཟའ་དང་ཁྲུང་ས་བསྐྱོན་ཏེ་རྒྱ་ནག་ནས་ཇོ་བོ་གདན་འདྲེན་ཞུས་ཏེ་དམིགས་བསལ་གྱི་འབྲེལ་བ་ཡོད་ཀྱང་། ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་ང་ཚོར་རང་ཉིད་ལ་བོད་ཡིག་ཅིག་དགོས་ཀྱི་འདུག་དགོངས་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་དེ་བ་ནཱ་ག་རའི་ཡི་གེར་དཔེ་བླངས་ནས་དབྱངས་དང་གསལ་བྱེད་ཅན་གྱི་བོད་ཡིག་འདི་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་སྐབས་སུ་བཟོས་པ་རེད། ཕྱིས་སུ་ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱིས་ནཱ་ལེནྡྲའི་མཁས་པའི་གཙུག་རྒྱན་མཁན་ཆེན་ཞི་བ་འཚོ་བོད་ལ་གདན་ཞུ་གནང་ཞིང་། མཁན་ཆེན་ཞི་བ་འཚོ་བོད་ལ་ཕེབས་ནས་ཁྱོད་ཚོར་བོད་ཡིག་འདུག་པས་ལེགས་སྦྱར་དང་པ་ལི་བསླབ་མི་དགོས་པར་བསྟན་བཅོས་བསྒྱུར་དགོས་གསུངས་པ་དང་། མཁན་ཆེན་ཞི་བ་འཚོ་ཁོང་གིས་བོད་ཡིག་སྦྱང་གནང་བ་རེད་ཅེས་བཤད་ཀྱི་འདུག གང་ལྟར་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་བཀའ་དྲིན་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་སྐབས་སུ་ང་ཚོར་བོད་ཡིག་ཡོད་པ་ཡིན་པས་རྒྱ་གར་གྱི་བསྟན་བཅོས་ཚུར་བསྒྱུར་རྒྱུ་མགོ་ཚུགས་ནས་དེང་སང་བཀའ་འགྱུར་དང་བསྟན་འགྱུར་ཞེས་པོ་ཏི་སུམ་བརྒྱ་ལྷག་ང་ཚོར་ཡོད་པ་རེད། དེ་སོ་སོའི་ཡི་གེའི་ནང་ལ་ཆ་ཚང་ཡོད་པ་ཞིག་རེད། ལེགས་སྦྱར་དང་པ་ལི་བསླབ་མི་དགོས་པར་རང་གི་ཡི་གེའི་ནང་དུ་ཆ་ཚང་ཡོད། དཔལ་ནཱ་ལེནྡྲའི་མཁས་པའི་དབང་པོ་དཔལ་མགོན་འཕགས་པ་ཀླུ་སྒྲུབ་སོགས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་མང་པོ་ཞིག་ང་ཚོའི་བོད་ཡིག་ནང་དུ་ཡོད་པ་རེད། སྐད་ཡིག་གཞན་ལ་བརྟེན་མི་དགོས་པར་སོ་སོའི་བོད་ཡིག་རང་གི་ནང་དུ་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཚད་མ་རིག་པ་སོགས་ཧ་ཅང་ཞིབ་ཚགས་པོ་དང་སྤུས་དག་པོ་ཡོད།
ང་ཚོའི་བོད་ལ་དེ་དག་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་སྟངས་ནི་ཐོག་མར་ཁ་དོག་དཀར་དམར་བསྡུས་གྲྭ་ནས་བཟུང་ཡར་ཁྲིད་དེ། བློ་རིག་དང་རྟགས་རིགས། ཕར་ཕྱིན། དབུ་མ། མཛོད་འདུལ་བཅས་རིམ་བཞིན་ཁྲིད་ནས་ཧ་ཅང་སྤུས་དག་པོ་ཡོད། ངོས་རང་ཡང་དེ་དག་ལ་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ཏེ་ཡོང་བ་ཡིན། སོ་སོའི་ཉམས་མྱོང་གི་ཐོག་ནས་ང་ཚོས་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ཟིན་པ་འདི་དག་གིས་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱིས་ཕན་ཐོགས་ཡོང་ཐུབ་པ་ཞིག་ཏན་ཏན་འདུག་བསམ་པ་ཞིག་དྲན་རྒྱུ་འདུག
མཁན་ཆེན་ཞི་བ་འཚོ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་ཁར་བོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ཁག་གཉིས་སུ་གྱེས་ཚེ་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལ་གདན་འདྲེན་དགོས་ཞེས་གསུངས་པ་དང་། རྗེས་སུ་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལ་གདན་འདྲེན་ཞུས་ཏེ་ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་དབུས་ལ་བཞུགས་པ་དང་། ཕྱོགས་གཅིག་ལ་སློབ་དཔོན་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལ་དང་ཁོང་གི་དགེ་ཕྲུག་ཁ་ཤས། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ཏུ་རྒྱ་ཡི་སྒོམ་ཆེན་པ་ཚོ་བཞུགས་ནས་བགྲོ་གླེང་གནང་བ་དང་། སློབ་དཔོན་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལས་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་རྣམས་རིགས་པའི་ལམ་ནས་འགྲེལ་བཤད་བསྐྱོན་པ་དང་། རྒྱ་ཡི་མཁན་པོ་ཚོར་སྒོམ་རྒྱག་རྒྱུ་མ་གཏོགས་རིགས་པའི་ལམ་ནས་འགྲེལ་བཤད་བྱ་རྒྱུ་མེད་པས་ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་གྱིས་རྒྱ་ཡི་མཁན་པོ་ཚོར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ག་ལེར་ཕེབས་ཞེས་གསུངས་པ་རེད། དེ་ནས་རྒྱ་ཡི་མཁན་པོ་སྒོམ་རྐྱང་པ་གནང་མཁན་ཚོ་རྒྱ་ནག་ཏུ་ལོག་ཕེབས་པ་རེད། བོད་ལ་སློབ་དཔོན་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལས་མཁན་ཆེན་ཞི་བ་འཚོའི་ལམ་དེད་ནས་ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་གཞུང་ཆེན་མོ་དག་ཚད་མ་རིག་པའི་ཐོག་ནས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ལུགས་སྲོལ་གཙང་མ་ཞིག་ཆགས་པ་རེད།
ངོས་རང་སྒེར་ལ་ཆ་བཞག་ན་འཛམ་གླིང་འདིར་ནང་པ་མང་པོ་དང་། མཁས་དབང་མང་པོར་ཐུག་གི་ཡོད། ངོས་རང་ཆུང་ཆུང་སྐབས་ནས་བསྡུས་གྲྭའི་བློ་རིག་དང་རྟགས་རིགས་བསླབ་ཡོད་པས་མཁས་དབང་ཚོར་ཐུག་སྐབས་ཁ་བདེ་ཤོས་ཆགས་ཡོད། ང་ཚོས་ཆུང་ཆུང་སྐབས་ནས་སློབ་སྦྱོང་སྤྲོད་སྟངས་ནི་ཧ་ཅང་ཞིབ་ཚགས་པོ་དང་སྤུས་དག་པོ་རེད། རིགས་པའི་ལམ་ནས་དཔྱད་པ་བྱེད་པ་ཡིན་པས་ཚང་མས་མཁྱེན་གསལ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་ལྟ་བུ་ལ་ཐུག་སྐབས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལུང་འདྲེན་པ་དང་། ལུང་འདྲེན་སྐབས་ཞྭ་མོ་ཕུད་ནས་ཉན་པ་དང་། ཉན་ཚར་རྗེས་ཁྱབ་པ་མ་བྱུང་ཞེས་ལུང་དོན་ཟུར་དུ་འཇོག་པ་ལྟ་བུ་ཡོང་གི་ཡོད། དེ་ཚོ་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་རེད། རིགས་པས་དཔྱད་ནས་འགྲོ་བ་ནི་ཧ་ལས་པ་རེད། འདི་དག་ངོས་རང་གིས་མིག་མཐོང་ལག་ཟིན་ཡིན། ཆུང་ཆུང་སྐབས་ནས་བསྡུས་གྲྭ་དང་བློ་རྟགས་ལ་བལྟས་པ་གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར་རེད། རྣམ་འགྲེལ་ལ་གང་ལ་གང་འཚམ་བལྟས་ཡོད། ཕར་ཕྱིན་དང་དབུ་མ་གཙོ་བོ་བྱས་ཏེ་བལྟས་ཡོད། མཛོད་འདུལ་ལའང་བལྟས་ཡོད། བོད་ཀྱི་གདན་སར་སློབ་སྦྱོང་སྤྲོད་སྟངས་ནི་དེ་འདྲའི་ཞིབ་ཚགས་པོ་རེད། ཆ་པ་ཆོས་སེང་གིས་ལམ་སྟོན་གནང་བའི་རྟགས་གསལ་གཏོང་སྟངས་ནི་ཧ་ཅང་སྤུས་དག་པོ་རེད། ངོས་རང་ཐའེ་ལན་དང་ཤྲི་ལངྐའི་་ནང་པ་མང་པོར་ཐུག་གི་ཡོད། བོད་ཀྱི་ནང་པ་ཚོས་དངོས་གནས་གཞུང་ཆེན་རིགས་ལམ་དང་འབྲེལ་ནས་བསླབ་པ་ཧ་ཅང་སྤུས་དག་པོ་རེད།
ལྔ་པ། བཙན་བྱོལ་དུ་བོད་ཀྱི་ཆོས་རིག་རྒྱུན་འཛིན་དང་གོང་སྤེལ།
ང་ཚོ་རྒྱ་གར་ལ་སླེབས་མ་ཐག་གདན་ས་ནས་ཕེབས་པའི་སློབ་གཉེར་བ་གང་ལ་གང་འཚམ་ཡོད། ངོས་རང་ཅམ་པ་རུ་ལྟ་སྐོར་ལ་ཕྱིན་པའི་སྐབས་ཤིག་ཏུ་ཁོང་ཚོ་དེ་རུ་ལམ་བཟོར་བརྒྱུགས་ནས་བསྡད་འདུག ཁོང་ཚོ་གདན་ས་ནས་ཕེབས་པ་རེད། སྤྱིར་བཏང་དམིགས་བསལ་ཡོང་གི་རེད་བསམས་ནས་ཁོ་ཚོས་སྐྱ་ཆས་གྱོན་པའི་ཐོག་ནས་ངོས་ཀྱིས་གསོ་སྦྱོང་ཞིག་འཚོགས་པ་ཡིན། སྐབས་དེར་ཁོ་ཚོས་རྟགས་གསལ་བཏང་བ་དང་། ངོས་རང་སེམས་སྐྱོ་པོ་བྱུང་། དེ་རྗེས་རྒྱ་གར་གཞུང་དང་རོགས་རམ་ཚོགས་པ་དེ་འདྲ་ལ་འབོད་སྐུལ་བྱས་ཏེ། རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་གདན་ས་གསུམ་དང་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོ་བཅས་ཚུགས་ནས་མུ་མཐུད་སློབ་གཉེར་བྱ་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཞིག་ཆགས་པ་རེད། ང་ཚོས་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གི་ཐོག་ནས་ལན་དགུ་ཆད་མཐུད་ཟེར་བ་ལྟར་དཀའ་ལས་བརྒྱབ་པ་ཡིན་པས་དེང་སང་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་གདན་གསུམ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་གཞུང་ཆེན་སློབ་གཉེར་བྱེད་མཁན་གྱི་རྩ་བ་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་ཚུགས་ཡོད། ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་མི་ཚོའང་གདན་ས་ཚོར་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་མཁན་རིམ་བཞིན་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག ང་ཚོ་བོད་ལ་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་གཏིང་ཟབ་མོ་དང་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད། ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་བ་ཆགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་བོད་ཡིག་སློབ་པ་དང་། ཐོག་མར་ཆོས་དགེ་ཟེར་བ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད། རྗེས་སུ་ཆོས་དགེ་ནི་དོན་དག་བདེ་བོ་ཞིག་མི་འདུག་པས་ངོས་ཀྱིས་ལྟ་གྲུབ་དགེ་རྒན་ཞེས་བཏགས་ཡོད་ལ། བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གང་ལ་གང་འཚམ་དམ་འཛིན་ཡག་པོ་བྱེད་ཐུབ་པ་བྱུང་སྟེ། འཛམ་གླིང་ཀུན་ནས་དོ་སྣང་གསར་བ་སླེབས་པ་ཞིག་བྱས་ཡོད།
དྲུག་པ། ལ་དྭགས་མི་མང་ཡོངས་ལ་ལམ་སྟོན།
ཁྱོད་རང་ཚོ་ལ་དྭགས་ལ་ཆ་གཞག་ན་བོད་དང་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གཅིག་གྱུར་རེད། ཁྱེད་ཚོ་ཚང་མས་སློབ་སྦྱོང་གི་ཐོག་ལ་ཤུགས་བསྐྱོན། བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ཡིན་ཞེས་རྔ་རྡུང་བ་དང་། སྦུབ་དཀྲོལ་བ། གསེར་སྐྱེམས་གཏོང་བ་ལྟ་བུ་བཅས་ནི་གནད་འགག་ཆེན་པོ་མ་རེད། གནད་འགག་ཆེ་ཤོས་ནི་གཞུང་ཆེན་པོ་དག་ལ་བལྟ་དགོས་པ་རེད། དེར་བརྟེན། ཁྱོད་ཚོ་ལ་དྭགས་ཀྱི་དགོན་པ་ཚོས་ཀྱང་གཞུང་ཆེན་གྱི་དཔེ་ཆ་དག་རིགས་ལམ་གྱི་ཐོག་ནས་བལྟ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། དེ་ལ་ཁྱོད་ཚོས་ཐུགས་སྣང་གནང་ཤོག དགེ་འདུན་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་པའི་ངོས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་དུ་བཙུན་མ་ཚོས་ཀྱང་གཞུང་ཆེན་བསླབས་ནས་རྟགས་གསལ་གཏོང་བའི་སྲོལ་བཏོད་ཡོད། ཧུར་ཐག་བྱེད་བཞིན་འདུག ཁྱོད་ཚོ་ལ་དྭགས་སུ་ཡོད་པའི་རབ་བྱུང་ཕོ་མོ་དབྱེ་བ་མེད་པར་གཞུང་ཆེན་དག་ལ་བལྟས་ཏེ་རྟགས་གསལ་གཏོང་རྒྱུར་ཐུགས་སྣང་གནང་དགོས།
ངོས་ཀྱིས་ལྷ་རམས་དམ་བཅའ་འཇོག་སྐབས་རྟགས་གསལ་གཏོང་མཁན་མཁན་པོ་དང་དགེ་བཤེས་སོགས་མཁས་པ་ཤ་སྟག་རེད། དེ་དག་གིས་རྟགས་གསལ་གཏོང་དུས་བསམ་པ་གནག་པོ་བྱེད་མཁན་གཅིག་ཀྱང་མི་འདུག ལྷོད་ལྷོད་བྱས་ཏེ་རྟགས་གསལ་གཏོང་གི་འདུག ཡིན་ནའང་། ངོས་ཀྱིས་སྟོད་འགག་གཟབ་སྤྲས་བྱས་ཡོད་ཀྱང་སྙིང་རྡིག་རྡིག་ངང་སྡོད་ཀྱི་འདུག གང་ལྟར་སྨོན་ལམ་ལ་དམ་བཅའ་བཞག་པ་ཡིན། ཧ་ཅང་སྐལ་བ་བཟང་པོ་བྱུང་། འདུལ་བའི་གཞུང་ཞིག་ཏུ། བསམ་གཏན་ཀློག་པའི་ལས་དག་གིས།། ལུས་ལ་སྙིང་པོ་བླང་བར་བྱ།། ངུར་སྨྲིག་གྱོན་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པའི།། བསམ་པ་ནམ་ཡང་མི་བྱའོ།། དངོས་གནས་ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་མེད་པར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་། དཔེ་ཆར་བལྟས། དགེ་བཤེས་བཞག་ཡོང་དུས་ལུང་སྡེ་སྣོད་གསུམ་གྱི་འཆད་ཉན་དང་། ལམ་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཉམས་ལེན་ལ་ཤུགས་བརྒྱབ་ནས་ངུར་སྨྲིག་གི་གོས་གྱོན་པ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ལུང་རྟོགས་ཀྱི་བསྟན་པ་བཤད་སྒྲུབ་ལས་གསུམ་གྱི་ཐོག་ནས་འཛིན་སྐྱོང་བྱེད་དགོས། ལུས་ལ་གྲྭ་ཆས་གྱོན་པ་ཙམ་གྱིས་ཚིམས་ནས་བསྡད་ན་འགྲིག་གི་མེད།
ངོས་ཀྱིས་གཞུང་ཆེན་ཁག་ལ་དགའ་རབ་བལྟས་ཡོད། གཞུང་གི་ངེས་ཆའི་ཐོག་ནས་དགེ་བཤེས་རྣམས་ཧ་ཅང་ཡག་གི་རེད། ཡིན་ནའང་། དེང་སང་ཚན་རིག་དང་འབྲེལ་ནས་བསམ་བློ་བཏང་སྟེ་ལན་རྒྱག་དགོས་བྱུང་ན་ཕལ་ཆེར་ངོས་རང་སྐྱོ་པོ་ཡོད་པ་མ་རེད། མི་ཚེ་མང་བ་བཙན་བྱོལ་བྱས་ནས་བསྡད་ཡོད་ཀྱང་། འཛམ་གླིང་གང་ས་གང་ནས་དོ་སྣང་བྱེད་མཁན་ཡོང་གི་འདུག ངོས་རང་ལ་ཆ་མཚོན་ན་དང་པོ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་རྟགས་ཤིག་ཐོབ་པའི་མིང་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། གང་ལྟར་མི་མང་པོར་ཐུག་ནས་སྐད་ཆ་བཤད་དུས། ནུབ་ཕྱོགས་པའི་མཁས་པ་མང་པོས་ངོས་ལ་དགའ་པོ་བྱེད་ཀྱི་འདུག དེའི་ཐོག་ནས་སེམས་པ་བཟང་པོ་བྱེད་དགོས་པ་དང་། ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་བདག་མེད་པའི་ལྟ་བའི་ཐོག་ནས་ངོ་སྤྲོད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ངོས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཞབས་འདེགས་སྒྲུབ་སྟངས་འདི་ལྟར་ཡིན།
ཁྱེད་རང་ཚོས་ཀྱང་གལ་ཆེ་ཤོས་དཔེ་ཆ་ཡག་པོ་བལྟ་དགོས། ལུས་ལ་གྲྭ་ཆས་གྱོན་པ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་ཤེས་མི་བྱེད་པར་དཔེ་ཆ་བལྟ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། དཔེ་ཆར་བལྟས་པའི་དོན་ལག་ལེན་དུ་བསྐྱལ་ནས་རྒྱལ་བའི་ལུང་རྟོགས་ཀྱི་བསྟན་པ་བཤད་སྒྲུབ་གཉིས་ཀྱི་ཐོག་ནས་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་བྱེད་དགོས། ངོས་ནས་ཀྱང་གང་ཐུབ་ཐུབ་བྱས་པ་ཡིན། ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་དང་། སྐབས་སུ་བབ་པ་ལ་དྭགས་པ་རེད། ཁྱོད་ཚོས་རྒྱལ་བའི་ལུང་རྟོགས་ཀྱི་བསྟན་པ་བཤད་སྒྲུབ་གཉིས་ཀྱིས་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་བྱེད་རྒྱུའི་སྙིང་སྟོབས་དང་སེམས་ཤུགས་བསྐྱེད་དགོས། ཞེས་བཀའ་སྩལ།
མཆན། བཀའ་སློབ་འདི་ནི་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༢༨ ཉིན་ལ་དྭགས་ནང་པའི་ཚོགས་འདུ་དང་། ལ་དྭགས་དགོན་པ་ཚོགས་པ་ཐུན་མོང་ནས་ཇི་ལྟར་གསོལ་བ་བཏབ་པ་ལྟར་ལ་དྭགས་གླེ་ཞི་བའི་ཚལ་གསུང་ཆོས་ར་བར་རྒྱལ་སྲས་ཆེན་པོ་ཞི་བ་ལྷས་མཛད་པའི་སྤྱོད་འཇུག་ཆེན་མོའི་བཀའ་ཆོས་སྐབས་སྩལ་བ་ལགས།
