༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ཟླ་ ༠༤ ཚེས་ ༢༢ ཉིན་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ལོའི་གོ་ལའི་ཉིན་མོར་གསུང་འཕྲིན་སྩལ་བ་དང་། ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་མང་མོས་དབུ་ཁྲིད་ཆར་ལི་སི་ཤུ་མར་ (Charles E. Schumer) མཆོག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་བདེ་སྲུང་སློབ་སྟོན་པ་མ་ཡི་ཀེལ་ཀ་ཡེ་ཀེན་ (Michael Kuiken) ལགས་དང་། ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་ཕྱི་འབྲེལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་སློབ་སྟོན་པ་རྒན་པ་མ་ཡི་ཀེལ་ཞི་ཧྥར་ (Michael Shiffer) ལགས། ལྡི་ལི་ཨ་རིའི་གཞུང་ཚབ་ཁང་གི་སློབ་སྟོན་པ་གྷིར་ཧམ་མེ་ཡར་ (Graham Mayer) ལགས་དང་ཕྱི་འབྲེལ་ལས་དོན་ཚན་པའི་འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་ཨན་ཌིའོ་ཨོ་ (Andrew ou) ལགས་བཅས་ལ་མཇལ་ཁ་དང་། དེ་རྗེས་ཉིན་གསུམ་རིང་རྡ་རམ་ས་ལར་ཁོར་ཡུག་གི་ཚོགས་འདུར་བཅར་བའི་ཚོགས་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་མཇལ་ཁ་གནང་ཡོད་པ་རེད།
དེ་ཡང་གོ་ལའི་ཉིན་མོར་སྩལ་བའི་གསུང་འཕྲིན་ནང་འཁོད་དོན། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ལོའི་གོ་ལའི་ཉིན་མོར་ང་ཚོས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་ཚེ་བདེ་སྐྱིད་ངང་འཚོ་འདོད་ཡོད་པ་དེ་དྲན་གསོ་བྱེད་དགོས། འགྲོ་བ་མི་ཙམ་མིན་པར་སེམས་ཅན་དུད་འགྲོ་དང་། བྱ་བྱིའུ། འབུ་སྲིན་ཕྲ་མོ་ཚང་མས་མི་ཚེ་བདེ་སྐྱིད་ངང་འཚོ་འདོད་ཡོད། ང་ཚོ་ཚང་མས་ཐུན་མོང་གི་འཚོ་གནས་ཆེད་དུ་སེམས་ཁུར་བྱེད་དགོས། འགྲོ་བ་མི་ལ་ཁྱད་དུ་འཕགས་པའི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཡོད་པ་དེས་བྱ་བ་བཟང་པོ་ཞིག་བསྒྲུབ་པར་དམིགས་བསལ་གྱི་གོ་སྐབས་མང་པོ་སྐྲུན་གྱི་ཡོད། དེ་རིང་ཁ་སང་འཛམ་གླིང་གི་གནས་བབས་ཇི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་མིན་སྐོར་ལ་བལྟས་ཚེ། ང་ཚོས་ངེས་པར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས།
ང་ཚོར་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོ་ཞིག་དགོས། དཔེར་ན། ནང་སེམས་ཀྱི་རིན་ཐང་ཚུད་པའི་གཞན་གྱི་བདེ་སྡུག་ལ་སྙིང་རྗེའི་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ་སེམས་ཁུར་བྱེད་ཐུབ་མཁན་གྱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོ་ཞིག་དགོས། ང་ཚོ་ཚང་མ་ཕན་ཚུན་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་དུ་གནས་ཤིང་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་གདོང་ལེན་བྱེད་དགོས་པ་མང་པོ་ཡོད། དཔེར་ན། གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་དཀའ་ངལ་དེས་ང་ཚོ་ཚང་མར་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ཀྱི་ཡོད་ལ། གོ་ལའི་དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་སླད་འགྲོ་བ་མི་ཚང་མས་ངེས་པར་དུ་འགན་འཁུར་མཉམ་ལེན་བྱེད་དགོས།
ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་འཛམ་གླིང་གི་ཁེ་ཕན་དང་པོར་བཞག་སྟེ་འགྱུར་རྡོའི་བུད་རྫས་ལ་བརྟེན་རྒྱུ་ཉུང་དུ་གཏོང་དགོས་པའི་ཛ་དྲག་གི་གོམ་པ་སྤོ་དགོས་ཤིང་། གསོ་རུང་ཐོན་ཁུངས་སྟེ་ཉི་མ་དང་ལྷགས་རླུང་གི་ནུས་ཤུགས་ལྟ་བུར་གང་ཐུབ་བརྟེན་དགོས། ང་ཚོས་ངེས་པར་ཤིང་ནགས་རྩ་གཏོར་བྱེད་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་དང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཆེད་དུ་དོ་སྣང་གིས་ལྗོན་ཤིང་འདེབས་འཛུགས་དང་ལྗོན་ཤིང་ལ་ལྟ་རྟོག་བྱེད་དགོས།
ངོས་རང་སྒེར་གྱི་མི་ཚེ་འདིར་དང་པོ་བོད་ནང་གངས་འབབ་ཚད་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་པ་མཐོང་མྱོང་ལ། ཕྱིས་སུ་རྡ་སར་གངས་འབབ་ཚད་ཉུང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་མཐོང་། དོན་དམ་པར་ཚན་རིག་པ་ཁག་ཅིག་གིས་ངོས་ལ་བོད་ལྟ་བུ་ཚུད་པའི་ས་ཆ་ཁ་ཤས་རིམ་པས་བྱེ་ཐང་དུ་འགྱུར་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་པའི་སྐོར་བཤད་བྱུང་། དེར་བརྟེན། ངོས་ཀྱིས་འཇིག་ཉེན་ཅན་གྱི་བོད་མཐོ་སྒང་གི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་སྐོར་ཆོད་སེམས་བརྟན་པོའི་སྒོ་ནས་གླེང་སློང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ང་ཚོའི་མི་ཚེ་ནི་རེ་བ་བཟང་ས་ཞིག་ལ་གཞི་བཅོལ་ཡོད། རེ་བ་ནི་མ་འོངས་པ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད། མ་འོངས་པའི་སྐོར་ཁག་ཐེག་གང་ཡང་བྱེད་མི་ཐུབ་ཀྱང་ང་ཚོས་རེ་བ་བཟང་ས་ཞིག་ལ་རྒྱག་གི་ཡོད། གང་ལྟར་དོགས་པ་བྱེད་པ་ལས་རེ་བ་བརྒྱབ་ན་ཡག་པ་ཡོད།
གོ་ལའི་ཚ་དྲོད་ཤུགས་ཆེར་འཕེལ་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་ཐབས་ལམ་འཚོལ་ཐབས་དང་སྤེལ་རེས་བྱེད་དགོས། གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ནི་ང་ཚོའི་རེ་བ་ཡིན། དེང་སང་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་རྐྱེན་གྱིས་ང་ཚོར་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར། ང་ཚོས་དུས་ཚོད་རེའུ་མིག་བཟོས་ཏེ་བསྒྱུར་བཅོས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཕན་ཚུན་རམ་འདེགས་བྱེད་དགོས། གོ་ལ་གཅིག་པུ་འདིིའི་སྒང་དུ་འཚོ་སྡོད་བྱེད་མཁན་གྱི་འགྲོ་བ་མི་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་བདེ་སྐྱིད་ངང་མཉམ་གནས་བྱེད་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་བྱེད་དགོས། གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་ཉེན་ཁས་ས་མཚམས་ཀྱི་རྒྱས་བཅད་པའི་ལུང་པ་གཅིག་གི་ནང་ཙམ་མིན་པར་ང་ཚོ་ཚང་མར་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ཀྱི་ཡོད། ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་རང་བྱུང་ཁམས་དང་། ང་ཚོའི་ཁྱིམ་གཞི་གཅིག་པུ་སྟེ་གོ་ལ་འདི་ཉིད་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་དགོས། ཞེས་གསུང་འཕྲིན་སྩལ་ཡོད།
དེ་བཞིན་བཞུགས་སྒར་ཕོ་བྲང་གི་མཇལ་འཕྲད་ཁང་དུ་བོད་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་། ཅེག་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ། ཨི་ཊ་ལིའི་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཉམས་ཞིབ་ཁང་ (Eurac Research) བཅས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་བྱས་པའི་བགྲོ་གླེང་ལ་ཕེབས་པའི་ཚོགས་བཅར་བ་རྣམས་ལ་བཀའ་སློབ་དང་དྲི་བ་དྲིས་ལན་མཛད་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་རྒྱ་གར་གྱི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་ལས་འགུལ་བ་དང་སློབ་གསོ་བ་བསོད་ནམས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་ལ་དྭགས་མཁར་གདོང་ལ་ནས་ཁྱེར་ཡོང་བའི་འཁྱག་རྡོག་ཅིག་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་གཟིགས་འབུལ་ཞུས་ཡོད་པ་རེད།