༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༡ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡༤ ཉིན་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་ཨ་རིའི་ཞི་བདེའི་བསྟི་གནས་སློབ་གཉེར་ཁང་(U.S. Institute of Peace)གིས་ཇི་ལྟར་གསོལ་འདེབས་ཞུས་དོན་ལྟར་འཛམ་གླིང་སྟེང་རྩོད་རྙོག་གི་དཀའ་ངལ་ཅན་གྱི་ཡུལ་ལུང་འདྲ་མིན་གྱི་གཞོན་སྐྱེས་འགོ་ཁྲིད་ཁག་ཅིག་དང་ལྷན་དུ་བྱམས་བརྩེ་དང་ཤེས་ཡོན། འདྲ་མཉམ་ (Compassion, Education and Equality)བཅས་ཀྱི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་རྒྱ་གར་གྱི་སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༩ ནས་ ༡༠ བར་དྲ་ལམ་བརྒྱུད་ཉིན་གཉིས་རིང་གི་མཛད་རིམ་དབུ་འཛུགས་མཛད་ཡོད་པ་རེད།
དེ་ཡང་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་རྡ་རམ་ས་ལའི་བཞུགས་སྒར་ཕོ་བྲང་གི་གཟིམ་ཆུང་ནས་བཀའ་སློབ་གནང་ཡུལ་དུ་ཆིབས་བསྒྱུར་གྱིས་བཞུགས་ཁྲིར་འཁོད་མཚམས་བཀའ་སློབ་སྩལ་དོན། སྔ་དྲོ་བདེ་ལེགས། ཚང་མར་བོད་སྐད་དུ་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་རིང་བརྙན་ལམ་བརྒྱུད་བཀའ་མོལ་ཞུ་རྒྱུ་བྱུང་བར་ངོས་རང་ཧ་ཅང་དགའ་བོ་བྱུང་། ངོས་རང་གི་གཟུགས་པོའི་ཆ་ནས་ཐག་རིང་པོར་འགྲོ་བསྐྱོད་དཀའ་ལས་ཁག་ཙམ་འདུག ཡིན་ནའང་། ཀླད་པའི་གནས་སྟངས་ཀྱི་ཆ་ནས་ཐག་རིང་ཐུང་གི་ཁྱད་པར་འགྲོ་གི་མི་འདུག ཅེས་བཀའ་སློབ་སྩལ་བ་དང་།
ཨ་རིའི་ཞི་བདེའི་བསྟི་གནས་སློབ་གཉེར་ཁང་(USIP)གི་ཚོགས་གཙོ་དང་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་(CEO)ལྕམ་ལི་སེ་གྷརན་ཌེ་(Lise Grande) ལགས་ཀྱིས་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བཀའ་སློབ་ལ་གསན་རོགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ང་ཚོའི་ཚོགས་པ་འདི་ནི་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༤ ལོར་སྤྱི་ཚོགས་ནང་གྲོས་མོལ་གྱི་ལམ་ནས་དཀའ་རྙོག་སེལ་བའི་ཆེད་དུ་བཙུགས་པ་ཞིག་རེད། ང་ཚོའི་ཚོགས་པའི་ནང་དུ་རྒྱལ་ཁབ་ ༨༥ འཐུས་མི་ ༣༠༠ ཡོད། ང་ཚོའི་ལས་འཆར་གཙོ་བོ་ནི་གཞོན་སྐྱེས་མང་པོ་ཞིག་ལ་སྤྱི་ཚོགས་འདྲ་མཉམ་ཡོང་བ་དང་། མཐོང་ཆུང་ཁྱད་གསོད་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་པ་བཅས་ཀྱི་ཐོག་སློབ་སྟོན་ཞུ་བཞིན་ཡོད། ད་ལོ་དངོས་སུ་རྒྱལ་ཁབ་ ༢༦ ནས་ཚོགས་མི་ ༣༠༠ ལ་ལེ་ཚན་འདིའི་ནང་གོ་སྐབས་ཕུལ་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད། ལོ་བཞིའི་སྔོན་ལ་དངོས་སུ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་མཇལ་ཁ་ཐོབ་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཞི་བདེ་ཡོང་ཆེད་གལ་འགངས་ཆེ་བའི་གནས་ཚུལ་མང་པོར་གྲོས་མོལ་ཞུ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་སོང་། ད་ལོ་དྲ་ལམ་བརྒྱུད་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་སློབ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ང་ཚོས་ཐེངས་འདིའི་ལས་རིམ་འདི་ནི་ཨེ་ཤ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ཁང་དང་ལྷན་དུ་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པ་ཡིན། ང་ཚོས་བགྲོ་གླེང་འདི་ཉིན་གཉིས་རིང་ཚོགས་རྒྱུ་དང་། དེ་རིང་སློབ་ཕྲུག་ཁག་ཅིག་གིས་དྲི་བ་ཕུལ་རྒྱུ་དང་། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་སང་ཉིན་དྲི་བ་ཕུལ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ་བགྲོ་གླེང་དབུ་འཛུགས་ཀྱི་གཏམ་བཤད་གྲུབ་མཚམས་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བཀའ་སློབ་སྩལ་དོན།
གོང་དུ་ཞུས་པ་ལྟར་ངོས་རང་ལ་གཟུགས་པོའི་ཆ་ནས་ཐག་རིང་པོར་འགྲོ་བསྐྱོད་བྱ་རྒྱུ་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་འདུག བསམ་བློ་ལ་གྲུང་ཤ་དོད་པོ་ཡིན་པས་དཀའ་ངལ་རྩ་བ་ནས་མེད། ང་ཚོར་དེང་དུས་ཀྱི་འཕྲུལ་རིག་གི་ནུས་སྟོབས་ལ་བསྟེན་ནས་ཕན་ཚུན་གྲོས་མོལ་བྱེད་པའི་གོ་སྐབས་ཆ་ཚང་ཞིག་འདུག ངོས་རང་ཆུས་དུས་ནས་འཕྲུལ་ཆས་ཀྱི་རིགས་ལ་ཧ་ཅང་དགའ་བོ་ཡོད། དཔེར་ན། གློག་བརྙན་སྟོན་ཆས་དང་ཆུ་ཚོད་ཀྱི་རིགས་ངོས་ཀྱིས་བསྐྱར་གསོ་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད། དེ་ནི་ཁོམ་སྐབས་སུ་དུས་ཚོད་བསྐྱལ་ཆེད་དགའ་མོས་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་བྱ་བ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། དུས་རབས་གསར་པའི་ནང་དུ་འཕྲུལ་ཆས་བེད་སྤྱོད་བཏང་ནས་སོ་སོའི་ལས་དོན་རྩོམ་པའི་ཐོབ་ཐང་དང་ནུས་པ་ཆ་ཚང་ཡོད་པ་རེད། དེར་བརྟེན། ཁྱོད་ཚོའི་བསམ་ཚུལ་དང་དྲི་བ་གང་ཡིན་ཡང་ང་ཚོས་དྲ་བརྙན་བརྒྱུད་གསན་ཐུབ་ཀྱི་རེད།
དེ་རིང་གི་བརྗོད་གཞི་ནི་བྱམས་བརྩེ་དང་ཤེས་ཡོན། འདྲ་མཉམ་ཞེས་པ་འདི་རེད། འཛམ་གླིང་འདི་ནམ་ཡིན་ཡང་འགྱུར་བ་འགྲོ་བཞིན་པ་ཞིག་རེད། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་བསམ་བློ་བཏང་ན་ང་ཚོ་སེམས་ཤུགས་བསྐྱེད་གཞི་ཞིག་ལ་འདས་པའི་མི་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་ཁ་ཤས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ནི་ཧ་ཅང་དྲག་རྩུབ་ཅན་ཡིན་པ་དང་། དམག་ཆེན་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་སོགས་སྐབས་དེའི་གནས་ཚུལ་ལ་ཕྱིར་བལྟས་ཤིག་བྱས་ཏེ། དེང་སང་གི་འཛམ་གླིང་གི་གནས་སྟངས་དང་བསྡུར་བ་ཡིན་ན་དེང་སང་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་ཡི་ཐོག་ལ་འབོད་སྐུལ་བྱེད་མཁན་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཡོད། དེ་ཡང་དབུ་ཁྲིད་ཚོ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་མི་མང་དཀྱུས་མའི་ཁྲོད་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་དགོས་པའི་འབོད་སྒྲ་ཧ་ཅང་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཡོད། འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་ནི་སྒེར་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་ཞི་བདེ་གསུང་བཞིན་ཡོད། སྤྱི་ཚོགས་ནི་མི་སྒེར་མང་པོ་འདུས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་ཚོགས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པས་སྤྱི་ཚོགས་བདེ་སྐྱིད་ལྡན་པ་ཡོང་བ་ལ་མཐར་གཏུགས་ན་སྒེར་སོ་སོའི་ཞི་བདེ་བསྐྲུན་ཐུབ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེ་བསྐྲུན་རྒྱུ་དེ་ཞེད་སྣང་དང་དངངས་སྐྲག་གི་ཐོག་ནས་མ་ཡིན་པར་སོ་སོས་དང་དུ་བླངས་ནས་སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེ་སྐྲུན་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། དེའི་ཐབས་ཤེས་ཀྱང་རྒྱ་ཆེ་ས་དང་གུ་ཡངས་ས་ནས་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས།
དེང་སང་གོ་མཚོན་ཧ་ཅང་ཡར་ཐོན་ཅན་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། གལ་སྲིད་དེ་བདེ་སྤྱོད་གཏོང་བའི་དུས་ཚོད་ཅིག་ཤར་ཚེ་འབྲས་བུ་ནི་ཧ་ཅང་འཚབ་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད། འདས་པའི་མི་རབས་སྔོན་མ་ཚོའི་སྐབས་སུ་རྙོག་དྲ་བྱུང་བ་ཡིན་ན་མཚོན་ཆ་ཆུང་ཙག་བེད་སྤྱོད་གཏོང་བ་དང་། སྐབས་རེར་ལག་འཛིང་བྱེད་རེས་ཙམ་ཡིན་པས་དེ་ཙམ་གནོད་འཚབ་ཆེན་པོ་མ་རེད། དེང་གོ་མཚོན་ཡར་ཐོན་ཅན་མང་པོ་ཡོད་པས་ཧ་ཅང་ནུས་པ་ཆེན་པོ་དང་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་རེད། གནས་བབ་འདི་ལྟ་བུའི་སྐབས་སུ་འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་ནི་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན། དེ་ཡང་སྨོན་ལམ་བཏབ་ནས་འགྲུབ་ཐུབ་པ་ཞིག་མ་རེད། དཀོན་མཆོག་ལ་སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་དང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པས་ཡོང་ཐུབ་པ་ཞིག་མ་རེད། སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་སྐྱོན་མ་ཡིན་ཀྱང་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀྱིས་ཕན་བདེ་བསྒྲུབ་པ་ནི་ཧ་ཅང་ཁག་པོ་རེད། གལ་སྲིད་འཇིག་རྟེན་བཀོད་པ་པོ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་འཁྲུག་འཛིང་ཡོད་ཚད་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཟོས་པ་ཡིན་ན་སངས་རྒྱས་ལ་སྨོན་ལམ་བཏབ་ན་ཡོང་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད། ཡིན་ནའང་། འཚེ་བ་བསྐྲུན་མཁན་ནི་འགྲོ་བ་མི་ཡིན་པས་འཚེ་བ་མེད་པར་བཟོ་མཁན་ཡང་ང་རང་ཚོ་ཡིན་དགོས།
ཞི་བདེའི་ལས་འགུལ་སྤེལ་མཁན་འཛམ་གླིང་ས་ཕྱོགས་གང་སར་ཁྱབ་ཡོད་པས་ཐོག་མར་སོ་སོའི་བསམ་བློ་ཞི་བདེ་ཅན་ཞིག་ཏུ་བསྒྱུར་དགོས་པ་ནི་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། དེར་བརྟེན། ནང་སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེའི་རྩ་བ་ཐུག་ས་ནི་བྱམས་སྙིང་རྗེ་དང་གཞན་ཕན་གྱི་བསམ་བློར་ཐུག་ཡོད། བསམ་བློའི་ངོས་ནས་གཞན་ལ་བྱམས་བརྩེ་དང་འཚེ་བ་མེད་པར་བྱེད་པ། ལྷག་པར་དུ་འགྲོ་བ་མི་ཙམ་མ་ཡིན་པར་དུད་འགྲོ་སེམས་ཅན་ལའང་འཚེ་བ་སྤོང་བའི་བསམ་བློ་བཅིངས་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། དེ་ལྟ་བུའི་བསམ་བློ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ན་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོང་གི་རེད། ང་ཚོས་འཚེ་མེད་ཞི་བ་བཤད་སྐབས་འཚེ་མེད་ཞི་བ་སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ལ་བརྟེན་པ་མ་ཡིན་པར་སོ་སོའི་ངོས་ནས་མི་ཚང་མས་གོ་ཐུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་ཉམས་མྱོང་བེད་སྤྱོད་ཀྱིས་སྒྲུབ་དགོས་པ་ཆགས་ཡོད། གོང་དུ་ཞུས་པ་ལྟར་གོ་མཚོན་དེ་དག་བེད་སྤྱོད་བཏང་བ་ཡིན་ན་དེའི་འབྲས་བུ་ནི་ཉེན་འཚུབ་ཚད་ལས་བརྒལ་བ་ཞིག་དང་། རང་གཞན་གཉིས་ཕུངས་ཤིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། དེར་བརྟེན། འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་ཅན་ཞིག་བསྐྲུན་པར་ང་ཚོར་དབང་ཆ་དང་འགན་གཉིས་ཀ་ཡོད་པ་རེད། སྤྱི་ལ་ཁྱབ་པའི་ཀུན་སློང་བཟང་པོ་དེའི་ཆེད་དུ་ནང་སེམས་ཀྱི་ཞི་བདེ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད།
སྙིང་རྗེ་ནི་གཞན་ཕན་གྱི་བསམ་བློ་ཞིག་སྟེ། གཞན་སྡུག་བསྔལ་ལས་བྲལ་འདོད་ཀྱི་བློ་ཞིག་རེད། གལ་སྲིད་སྙིང་རྗེའི་བསམ་བློ་ཅན་ཞིག་ཡིན་ན་གཞན་ཕུངས་པར་འདོད་པ་རྩ་བ་ནས་ཡོང་གི་མ་རེད། དེར་བརྟེན། བྱམས་སྙིང་རྗེ་སློབ་སྦྱོང་གི་ནང་དུ་འཇུག་དགོས། ལྷག་པར་དུ་གཞོན་སྐྱེས་ནས་བཟུང་སློབ་སྦྱོང་གི་སྡེ་ཚན་ནང་འཇུག་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་ཆགས་ཡོད། ང་ཚོ་སྤྱི་ཚོགས་སེམས་ཅན་ཆགས་ཡོད་པས་རང་ཉིད་བརྟེན་སའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་བ་སྒྲུབ་རྒྱུ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱི་བདེ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་ཡག་ཤོས་ཆགས་ཡོད། རང་དོན་སྒྲུབ་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་རྣམ་དཔྱོད་ཅན་གྱི་རང་དོན་སྒྲུབ་མཁན་ཞིག་བྱེད་དགོས། དེ་མིན་རང་ཁོ་ན་གཅེས་པར་བཟུང་ནས་གཞན་ཡལ་བར་དོར་བ་ནི་གླེན་པའི་གཅེས་འཛིན་ཆགས་ཡོད། རང་གཅེས་པར་འཛིན་པ་ནི་རྣམ་དཔྱོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་འཛིན་དགོས་ཀྱི་ཡོད། ངོས་རང་གིས་ནམ་རྒྱུན་བཀའ་མོལ་ཞུ་སྐབས་བྱམས་སྙིང་རྗེ་དང་ཆོས་ལུགས་མཐུན་འབྲེལ། འཛམ་གླིང་སྤྱི་ལ་ཁྱབ་པའི་བཟང་སྤྱོད་བཅས་བཤད་ཀྱི་ཡོད་པས་ངོས་རང་གི་བསམ་བློ་བདེ་སྐྱིད་ལྡན་པའི་ངང་སྡོད་ཐུབ་ཀྱི་འདུག ཅེས་སོགས་བཀའ་སློབ་སྩལ་རྗེས་དྲི་བ་ཁག་གཅིག་ལ་བཀའ་ལན་སྩལ་ཡོད་པ་བཅས།།
