༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༧ ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༡༧ ཉིན་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཟངས་དཀར་ཕོ་བྲང་དུ་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༧ ནས་ ༨།༣༠ བར་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཕྱག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་གི་བཀའ་དབང་དང་གྲུབ་ཆེན་མི་ཏྲ་ཛོ་ཀིས་གདམས་ངག་སྙིང་པོ་དོན་གསུམ། གཞན་ཡང་དཔལ་ནཱ་ལེནྡྲའི་པཎ་གྲུབ་བཅུ་བདུན་གྱི་གསོལ་འདེབས་ཀྱི་བཀའ་ཆོས་སྩལ་ཡོད་པ་རེད།
དེ་ཡང་བཀའ་དབང་སྔོན་འགྲོའི་སྒྲུབ་བཞག་གྲུབ་མཚམས་བཀའ་སློབ་སྩལ་དོན། ད་རེས་ཟངས་དཀར་ཡུལ་དུ་སླར་ཡང་སླེབས་པ་རེད། ཁ་སང་སྨན་ཁང་སྒོ་འབྱེད་དང་། དེ་རིང་སྔོན་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་དབང་དང་དེ་ནས་གྲུབ་ཆེན་མི་ཏྲ་ཛོ་ཀིས་གདམས་ངག་སྙིང་པོ་དོན་གསུམ་དང་། ད་རེས་གཙོ་བོ་སྨན་ཁང་སྒོ་འབྱེད་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་སྟབས་དེ་དང་འབྲེལ་ནས་སང་ཉིན་སྨན་བླའི་རྗེས་གནང་བྱེད་རྒྱུ་དང་། པཎ་གྲུབ་བཅུ་བདུན་གྱི་གསོལ་འདེབས་འདི་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ངོས་ཀྱིས་གལ་ཆེན་པོ་བརྩིས་ཏེ་པཎ་གྲུབ་བཅུ་བདུན་གྱི་གསོལ་འདེབས་ཤིག་བྲིས། དེ་འབྲེལ་པཎ་གྲུབ་བཅུ་བདུན་གྱི་སྐུ་ཐང་འབྲི་རྒྱུ་ཞིག་ངོས་ཀྱིས་གསར་གཏོད་ལྟ་བུ་བྱས་པ་རེད། དེར་བརྟེན་ངོས་ཀྱིས་པཎ་གྲུབ་བཅུ་བདུན་གྱི་གསོལ་འདེབས་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་དགོས་དྲན་བྱུང་། ཞེས་གསུང་ཆོས་སྔོན་འགྲོའི་བཀའ་སློབ་དབུ་འཛུགས་མཛད་པ་དང་།
སྔོན་མ་ངོས་རང་འདིར་ཡོང་དུས་ངོས་ལ་ཇ་སོགས་འཁྱེར་ཡོང་མཁན་རྣམས་ལ་ཡུལ་པ་ཚོས་ཕྲན་བུ་རིགས་དམའ་བ་ལ་རྩི་བཞིན་འདུག
སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རང་གིས་རིགས་མཐོ་དམན་ལ་དགག་པ་ཆེན་པོ་བསྐྱོན་པ་རེད། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐབས་དེ་དུས་འབྲེག་མཁན་ཞེས་ཕལ་ཆེར་སྐྲ་འབྲེག་མཁན་མིན་ནམ། དེ་དག་ལ་རིགས་དམན་པར་རྩི་བཞིན་ཡོད། དེར་བརྟེན་འབྲེག་མཁན་ཉེ་བར་འཁོར་གྱི་རྐང་པ་ལ་རྒྱལ་པོས་སྤྱི་བོ་གཏུགས་དགོས་རེད། རྒྱ་གར་ནང་ Dalit ལ་རིགས་དམའ་བར་བརྩིས་ནས་གང་ལྟར་ལུས་ཀྱི་ཆ་ཕྲ་མོ་ཙམ་ལའང་རེག་པ་ཙམ་བྱེད་མི་ཆོག་པ་དང་། (untouchable)ཞེས་པའི་ཐོག་ནས་རིགས་དམན་པ་དེ་དག་ལ་རིགས་མཐོ་བའི་གྲས་ཀྱིས་ཆུ་འཐུང་རྒྱུའི་ཁྲོན་པ་ནས་ཆུའང་འཐུང་མ་བཅུག་པ་སོགས་ལ་བརྟེན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རིགས་དམན་པར་མཐོང་ཆུང་བྱེད་རྒྱུར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་དགག་པ་བསྐྱོན་ཡོད།
སྔོན་མ་ངོས་རང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༤ ལོར་རྒྱ་ནག་པེ་ཅིང་དུ་ཕྱིན་ནས་ཟླ་བ་ཁ་ཤས་བསྡད་པ་རེད། སྐབས་དེར་མའོ་ཙེ་ཏུང་ཐེངས་མང་པོ་མཇལ་ནས་བཀའ་མོལ་ཞུ་རྒྱུ་དེ་འདྲ་བྱུང་བ་རེད། ཐེངས་ཤིག་མའོ་ཙེ་ཏུང་གིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་གསར་བརྗེ་གནང་མཁན་ (revolutionary) ཞིག་རེད། དེ་དུས་རྒྱ་གར་ནང་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་རྩི་བཞིན་པ་དེར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ངོ་རྒོལ་གནང་སྟེ་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་བརྩད་གནང་བ་རེད། དེར་བརྟེན་ཁོང་གསར་བརྗེ་བ་ཞིག་རེད། ཅེས་བཤད་སོང་། ངོས་ལ་ཧིན་རྡིའི་བླ་མ་ངོ་ཤེས་པ་མང་པོ་ཡོད། ང་ཚོ་ཐུག་པའི་སྐབས་རིགས་རུས་ཀྱི་སྐད་ཆ་བཤད་རྒྱུ་དེ་དུས་ཚོད་ཡོལ་ཟིན་པ་རེད། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་བསམ་བློ་གཏང་ན་ཞིང་བྲན་ལམ་ལུགས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་སྐབས་སུ་རིགས་རུས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཕྱེ་ནས་རིགས་མཐོ་བ་དེ་དག་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་པའི་བཟོ་འདྲ་བོ་ཞིག་དང་། རིགས་དམན་པ་དེ་དག་ངལ་རྩོལ་རྒྱུག་མཁན་གྱི་བཟོ་འདྲ་བོ་བརྩི་རྒྱུ་དེ་ལ་ཞིང་བྲན་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ཡོད། སྤྱིར་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཐོག་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ན། ཞིང་བྲན་ལམ་ལུགས་རྫོགས་ཟིན་པ་རེད། ང་ཚོ་མང་གཙོའི་རིང་ལུགས་ཐོག་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། དེར་བརྟེན་ཞིང་བྲན་ལམ་ལུགས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་དེ་འདྲའི་གོམས་གཤིས་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་མིང་འཁྱེར་ནས་ཕྱིན་པ་དེ་ཚོའི་གྲས་དུས་ཚོད་ཡོལ་བ་རེད། ངེས་པར་དུ་བསྒྱུར་བཅོས་གཏོང་དགོས་རེད། ཅེས་ངོས་ཀྱིས་བཤད་ཀྱི་ཡོད། ནང་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཆ་བཞག་ན་ལོ་ ༢༦༠༠ གོང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ངོ་རྒོལ་གནང་ཟིན་པ་རེད། ད་དུང་ང་ཚོས་ཡུལ་པའི་ཡུལ་ཆོས་ལྟ་བུ་བརྩི་ནས་རིགས་མཐོ་དམན་གྱི་སྐད་ཆ་བཤད་པ་ཡིན་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་དང་འགལ་གྱི་ཡོད། ཅེས་སོགས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ལ་ཁག་དཀྲིས་ནས་རིགས་མཐོ་དམན་གྱི་དབྱེ་འབྱེད་བྱས་པ་ཡིན་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དང་འགལ་གྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། སྐབས་བབ་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་བཀའ་དང་འགལ་གྱི་ཡོད་པ་བཀའ་གནང་བ་དང་།
དེ་ནས། སྔ་མོ་སྔ་མོ་ངོས་རང་ལ་དྭགས་ལ་ཡོང་བའི་སྐབས་སུ་རྔ་རྡུང་མཁན་ཚོ་རིགས་དམན་པར་བརྩིས་ནས་ཁ་ཤས་ཀྱིས་སེར་ལམ་བཅད། ཟེར་བའི་ཐ་སྙད་འོག་རིགས་དམན་པའི་ཁང་པའི་ནང་ཞབས་བརྟན་སྒྲུབ་པར་འགྲོ་མཁན་དེ་འདྲ་བཀག་འགོག་བྱས་པའི་སྐད་ཆ་འདུག དེ་དུས་ངོས་རང་ཆེད་མངགས་རྔ་རྡུང་མཁན་གྱི་སར་ཕྱིན་ཏེ་ཁོ་ཚོ་དང་མཉམ་དུ་པར་བརྒྱབ། ལྷག་པར་འདྲ་མཉམ་གྱི་རྣམ་པ་ཤུགས་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་ཡིན། སྐབས་དེར་གླེ་རུ་བླ་མ་གཙོ་ཆེ་བ་ཞིག་གིས་སེར་ལམ་གཅོད་རྒྱུ་མེད་ཅེས་གསུངས་བྱུང་། སྤྱི་ཚོགས་ནང་དེ་འདྲ་འདུག རིགས་རུས་ཀྱི་དབྱེ་བ་འབྱེད་རྒྱུ་དེ་རིམ་པས་བསྒྱུར་དགོས་པ་དང་བརྗེ་དགོས་པ་ཞིག་རེད། དེ་སྔ་མོའི་ལམ་ཡིན་ཁུལ་བྱེད་པ་ཡིན་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པར་གནོད་ཀྱི་ཡོད། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་འདྲེན་གྱི་ཡོད། དཔེར་ན། བདེན་པ་ཇི་ཙམ་ཡོད་མིན་ངོས་ཀྱིས་མི་ཤེས། ས་གནས་འདིར་ཆ་བཞག་ན། པ་ལྡུམ་ Padum དུ་ཁ་ཆེའི་ཆོས་གྲོགས་གང་ཙམ་ཡོད་པ་དེ་དག་རིགས་ངན་བརྩི་ནས་མཐོང་ཆུང་དང་ཁྱད་གསོད་བྱས་པར་བརྟེན་ནང་པ་ནས་ཁ་ཆེའི་ཆོས་ལུགས་ལ་མགོ་འདོགས་མཁན་བྱུང་ཡོད་རེད་ཅེས་གོ་རྒྱུ་འདུག བདེན་ཆ་ཇི་ཙམ་ཡོད་མིན་ངོས་ཀྱི་ཐག་མི་ཆོད། གང་ལྟར་ཁྱེད་རང་ཚོས་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ཕྲན་བུ་མཐོང་ཡོད་པའམ་དགེ་བཤེས་སོགས་ཀྱིས་ཁུར་ལེན་དགོས། མཁྱེན་སོང་ངམ།
ད་གིན་རང་ཁ་ཆེའི་ཆོས་གྲོགས་ཁ་ཤས་ཐུག་བྱུང་བ་མ་ཟད། ཁ་སྔོན་ལ་དྭགས་གླེ་རུ་འདིའི་སྐོར་གོ་བྱུང་། འདིར་པ་ལྡུམ་གྱི་ཁ་ཆེ་ཆོས་གྲོགས་ཁ་ཤས་ཐུག་བྱུང་། པ་ལྡུམ་དུ་ཁ་ཆེའི་ཚོང་ཁང་ཡོད་པ་དེ་དག་ལ་ནང་པས་ངོ་རྒོལ་བྱས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྐད་ཆ་བཤད་ཡོང་གི་འདུག དེ་འདྲ་བྱེད་རྒྱུ་མེད། ངོས་ཀྱིས་ཁ་ཆེ་ཚོར་ལབ་པ་ཡིན། ང་ཚོས་རིམ་པ་དང་པོ་དེ་སྤྱི་ཚོགས་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས། ཆོས་ལུགས་ནི་སོ་སོ་སྒེར་གྱི་དད་མོས་བྱེད་རྒྱུ་རེད། འདི་རིམ་པ་གཉིས་པ་རེད། གང་ལྟར་སྤྱི་ཚོགས་འདི་མཐུན་པོ་དགོས་རྒྱུ་རིམ་པ་དང་པོ་རེད། ཆོས་གང་ལ་དད་པ་བྱེད་དང་མི་བྱེད་སོ་སོ་སྒེར་གྱི་རིམ་པ་གཉིས་པའི་སྟེང་སླེབ་པས་རེད། ངོས་ལ་ཆ་བཞག་ན་འཛམ་གླིང་འདིའི་སྟེང་གྲོགས་པོ་མང་པོ་ཡོད་པ་དང་མཉམ་སྐད་ཆ་མང་པོ་བཤད་ཀྱི་ཡོད། ངོས་ཀྱིས་ནང་པའི་ཆོས་སྤེལ་མ་མྱོང་། ཁྱེད་རང་ཚོ་ཁ་ཆེའི་ཆོས་གྲོགས་ཚོ་ཡིན་ནའང་རེད། སོ་སོའི་ཆོས་སྤེལ་རྒྱུ་བྱེད་དགོས་མ་རེད། ཆོས་དད་རང་མོས་རེད། སོ་སོའི་མོས་པ་དང་བསྟུན་ནས་འགྲོ་རྒྱུ་རེད། ཅེས་ངོས་ཀྱིས་ད་གིན་རང་འདི་ལྟར་ལབ་པ་ཡིན། དེ་རིང་མང་ཚོགས་སར་སྐད་ཆ་འདི་འཕྲོས་སྟབས། ངོས་ཀྱིས་བརྗོད་འདོད་བྱུང་། མཁྱེན་སོང་ངམ། ཞེས་དང་།
གཞན་ཡང་། ངོས་རང་ལ་ཆ་བཞག་ན། སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་ཕལ་ཆེར་རྟོགས་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་སྐྱེས་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད། རྩོལ་བཅས་ཀྱི་མྱོང་བའི་ཐོག་ནས་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་ལྟ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཕལ་ཆེར་སྐྱེས་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད། དེ་ནི་དངོས་སུ་ཚོར་གྱི་འདུག རྣམ་རྟོག་ལ་འགུལ་བསྐྱོད་ཐེབས་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ་དངོས་སུ་ཚོར་གྱི་འདུག དེས་ན་ཞི་གནས་ཀྱི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་དེ་ཙམ་མེད་པ་ལས། གལ་ཏེ་རིམ་བཞིན་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའམ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ནུས་པ་གང་འཚམ་ཞིག་བྱུང་ན། སྟོང་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་སྒོམ་བྱུང་ཐོབ་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཡོད། དེ་ཐོབ་ན་ངོས་རང་སྦྱོར་ལམ་ཐོབ་ཀྱི་ཡོད། ད་ལྟ་ཚོགས་ལམ་ཆུང་ངུར་སླེབས་ཡོད་པ་རེད། དེ་ནས་ཡར་སྦྱོར་ལམ་ཐོབ་པ་ཞིག་ངོས་ནས་རེ་བ་རྒྱག་བཞིན་ཡོད། ཅེས་སོགས་ཀྱི་བཀའ་སློབ་སྩལ་རྗེས་པཎ་གྲུབ་བཅུ་བདུན་གྱི་གསོལ་འདེབས་འགྲེལ་བཤད་དང་ཁྱིམ་པ་ཕོ་མོ་རྣམས་ལ་དགེ་བསྙེན་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་པའི་སྡོམ་པ་འབོག་ཆོག་མཛད་པ་མ་ཟད། སྤྱན་རས་གཟིགས་ཕྱག་སྟོང་སྤྱན་སྟོང་གི་བཀའ་དབང་བཅས་སྩལ།